czwartek, 19 grudnia 2024

Księgi Machabejskie

O święcie Chanuki /Poświęcenia / dowiesz się więcej z Ksiąg  Machabejskich, 1 i 2 księgi, które znajdują się w Biblii katolickiej jako tzw.Apokryfy. Poniżej znajdziesz streszczenie.
To w 1Ks.Machabejskiej 4.52,56,59; podana jest data tych świąt - 25 Kislew -ustalona przez lud izraelski i czas obchodzenia uroczystości jako zwycięstwo światłości nad ciemnością, chaosem, chciwością, złem  i matnią. Zwyciężył Bóg,  Prawo Boga, odwaga mężczyzn, męstwo, oddanie dla sprawy, wiara i ufność Bogu, troska o swój kraj dzięki mocy z nieba:


💠Kiedy nastąpiło wyświęcenie Świątyni na Syjonie równo rok po jej po jej zbezczeszczeniu przez pogan ? 1Mach.4.52-
25 Kislew 148 roku; 2Mach.1.9,18;10.5;/ 9 miesiąc wg kalendarza hebrajskiego/  
💠 Jak obchodzono Święto Oczyszczenia /Chanuki/ ? - 2Mach.10.5-8; - na wzór Święta Namiotów. /Wiązanki, gałązki, palmy, hymny na cześć Boga/; 
2Mach.1.18;/18-36/o obchodzeniu Święta Namiotów i Ognia. 
💠 Przez ile dni obchodzili poświęcenie ołtarza w oczyszczonej świątyni na Syjonie? 1Mach.4.56,59; 2Mach.10.6;- przez 8 dni.  
💠 Czy w czasach nowotestamentowych  obchodzono w  w Jerozolimie uroczystość Poświęcenia Świątyni? Była zima.  
 Ew.Jana 10.22-24; Tak.  Akcja w przysionku Salomona - Jeszua-hbr /Jezus/ przechadza się i obstąpili go Żydzi zadając pytania czy to on jest Chrystusem / Mesjaszem/. Dyskusja. J.10.24-31- 38 Odpowiedzi jednak nie zadawalają słuchaczy.
Możesz porównać :
a? Link do katolickiego przekładu 1Ks.Machabejskiej:
Link 1Ks.Machabejska w języku hebrajskim:  
b/ Link do katolickiego przekładu 2Ks.Machabejskiej:
Link 2Ks.Machabejska w języku hebrajskim :

 
Księgi pokazują kiedy państwo ginie i dlaczego - korupcja, obce fałszywe wpływy, wprowadzanie zepsucia, zmienianie modelu szkoły, zakazywanie, wprowadzanie nowego niszczącego prawa,  szantaże, wymuszenia, groźby, potem przychodzą prześladowania i nieustanne otwarte niszczenie samego narodu na wiele sposobów. Te Księgi przyłóż do współczesnej polityki swojego państwa a zdziwisz się ile prawdy wyjdzie na jaw. Zobaczysz zagrożenia dla swego narodu niezależnie jakiego narodu to dotyczy. Te księgi powinny być obowiązkowe na lekcjach historii lub jako lektura szkolna. Uczy przezorności, podstępnej strategii wrogów w państwie, do których przyłączają się często zmanipulowani lub zastraszeni obywatele.
Jedna rodzina, odważna i uczciwa wobec Boga JHWH, potrafiła rozpocząć walkę z okupantem i wyprowadzić kraj z głębokiej ciemności.
Wszystkim kierował Bóg, nie instytucja religijna. Doprowadził do zwycięstwa.
Chanuka to przykład zwycięstwa narodu w momencie kiedy nie jest już  możliwy ratunek dla kraju, w czasie bezsilności, upokorzeń i poniewierania, poniżania, umniejszania, utraty powoli praw tych żyjących, bo wielu musiało przedtem umrzeć w cierpieniach i jeszcze potem. Wybijanie narodu zajmuje dużo czasu a miejsca, które wydają się przyjazne, nagle stają wrogie i niebezpieczne, pułapką na życie. Niektórzy nie zdąża się nawet schronić. 
Dziś każdy kraj może przejrzeć się w księgach Machabejskich i odkryć losy własnego kraju lub zagrożenia napływające z różnych stron. 
Nazwałabym księgi Machabejskie księgami uczącymi czujności, przewidywania i dostrzegania we właściwym momencie, kto jest wrogiem a kto przyjacielem, po to, by uniknąć utraty własnego kraju i okrutnego losu.
 Tak jak Noe uratował życie na ziemi, Abraham uratował życie swojej rodziny, Mojżesz całemu ludowi izraelskiemu i innym, którzy przyłączyli się do izraela, wyprowadził ich z niewoli egipskiej. Zryw jednego uczciwego i odważnego człowieka, Matatiasza, ojca 5 odważnych synów, zryw jednej rodziny przeciwko okrutnemu okupantowi, rodziny, która  potrafiła porwać do walki innych prawych i uczciwych ludzi, rozprawić się z wrogami zewnętrznymi i wewnętrznymi swego narodu. Walka była nierówna, bo wróg miał coraz więcej wojska i szpiegów a Izra miał niewiele siły ale wiele odwagi i zaufania do Boga. Nie zawiedli się na JHWH. Zwyciężali walka za walką, starcie za starciem.
To przykład, że w kraju wystarczy jeden uczciwy człowiek, by powstać przed Bogiem w zwycięstwie i wolności, wyrwać kraj krwiożerczej bestii..

Do upadku narodu doprowadza nieposłuszeństwo narodu wobec Boga nieba i ziemi, wobec Boga JHWH, lekceważenie i unieważnianie Prawa Bożego i sprzymierzanie się z wrogiem, obcymi, wchodzenie w nieprzemyślane sojusze z narodami sąsiednimi, krótkowzroczność, pożądliwość władzy, chciwość, głupota. Stawianie ponad Prawo Boga prawa ludzkie lub instytucji religijnych. To nigdy nie powinno mieć miejsca. Ten kraj cierpi, który tak czyni.

Zapraszam do czytania Ks.Machabejskich, rozważania i wyciągania wniosków.
Tu znajdziesz tylko krótkie opisy ksiąg.

KSIĘGI  MACHABEJSKIE.

Co tu znajdziesz?
0. Ogólne wiadomości o 1-8 Księgach Machabejskich. 
1. Treść 1 Ks.Machabejskiej - jest w kanonie katolickim, prawosławnym i koptyjskim, tłumaczenie znajdziesz również w języku hebrajskim.
2. Treść 2Ks.Machabejskiej. - jest w kanonie katolickim i prawosławnym, opis pierwszych 7 rozdziałów 1Ks.Mach..
3. Treść 3 Ks.Machabejskiej- kanon prawosławny. Obecna w Septuagincie.
4. Treść 4 Ks.Machabejskiej.
5. Treści pozostałych ...
6. Ciekawostki i kontrowersje.
7. Hasła.
8. Pytania i odpowiedzi do 1 i 2Ks.Machabejskiej.


0. Ogólne wiadomości o 1-8 Księgach Machabejskich. 

1 Ks.Machabejska napisana została w języku hebrajskim / po hbr.nie ma zachowanej tylko po grecku/ , 2-5 księga napisana w języku greckim ,  w języku syryjskim - 6,7,8 księga.
1-2Ks.Machabejska istnieje w Biblii w kanonie katolickim, prawosławnym, koptyjskim. Nie ma ich w kanonie hebrajskim ale uznana w judaiźmie jako księga historyczna. 

1Ks.Machabejska - Historia Machabeuszy dotyczy 175-134 rok p.n.e.

Co opisują Księgi Machabejskie?
= mechanizm przejmowania  przez wrogów władzy nad innym krajem.
=  wszelkie taktyki zdrajców własnego kraju - zakłamani donosiciele na swój kraj, nienawiść zdrajców do ziomków, własnego kraju.
= do wojen  prowadzi ludzka chciwość, zachłanność władzy, żądza władzy i kontroli ludzi. Rzadko wojny wywoływane są przez nieporozumienia.
= sprzymierzenie i korzyści dla kraju.
= kogo Bóg wynagradza.
= nieposłuszeństwo narodu wobec Boga / nie mylić Boga z instytucją religijną/.
= lekceważenie i anulowanie Prawa Bożego.
= Uczciwość i Prawość oraz odwaga prowadzi do zwycięstwa
= naiwność prowadzi do zguby 
=

  1. Treść 1 Ks.Machabejskiej. 16 rozdziałów.   

Matatiasz - 1Mch.1.1-2.70;
Juda Machabeusz - 1Mach.3.10-9.22;
Jonatan - 1Mach.9.23-12.53;
Szymon - 1Mach.

Opisani Bohaterowie.
Matatiasz /Mach.2.1-70/syn Jana, syn Symeona, kapłan z pokolenia Joariba z Jerozolimy, ojciec  5 synów
1/Jan "Gaddi", 
2/ Szymon "Tassi",jemu mają być posłuszni wszyscy bracia. 1Mach.2.65n.
3/ Juda  "Machabeusz", dowódca wojska izra. 1Mach.2.65 - 9.22; 
4/ Eleazar "Auaran", 
5/Jonatan "Apfus", Mach.9.23-12.53; -  

Bracia - 1Mach.3.2- walczyli w obronie Izra.



Treść 1Księgi  Machabejskiej:  16 rozdziałów. 

historia:
Filip II Macedoński - król Macedonii ur.382rp.n.e. , panował ok.359-336 p.n.e; Jego następca to Aleksander III Wielki . Filip II Macedońśki pochodzi  dynastii   Argeadzi, syn Amyntasa III /czasy słabej Macedonii/ i Eurydyki I, księżniczka z Linteksis, potem królowa Macedonii. Miał rodzonych 2 braci i siostrę, siostrę  przyrodnią i przyrodnich 3 braci. Amyntas III miał 2 żony. Druga to Gygaja.

1Ks.Mach.1.1-9; - opis potęgi Aleksandra Macedońskiego. Panował 12 lat. Jego serce wzbiło się w pychę /komentarz 1000-latki zaznacza, że chodziło tu o żądanie kultu boskiego/. Aleksander Macedoński rozdzielił swoje królestwo między swoich wodzów. Po jego śmierci włożyli diademy królewskie sobie na głowę a po nich ich synowie.   Dokonali wiele złego na ziemi.  

1Ks.Mach.1.10-40 historia Antiocha IV Epifanesa , syna Antiocha III Wielkiego- władca starożytnej Syrii. Antioch IV - Ostatni król z dynastii Seleucydów w Judei w latach 175-163 pne..
Spomiędzy wszystkich wodzów, następców Aleksandra Wielkiego wyrósł  korzeń  wszelkiego grzechu, zła - Antioch /1Mach.1.10/.
Wiarołomni  z Izra postanowili wejść w przymierze z okolicznymi sąsiadami, wrogami nawet. To oznaczało otwarcie wpływów na Izra dla Antiocha IV.
Król Antioch dał władzę, by izra wprowadził pogańskie obrzędy. 
Wiarołomni zaczęli wprowadzać pogaństwo w izra - od jakich działań ? Od:
a/ budowy pogańskiej szkoły w Jerozolimie. 1Mach.1.14.
b/ pozbyli się znaku obrzezania i odpadli od Świętego Przymierza. 1Mach.1.15;
c/ sprzęgli się z poganami 
d/ i zaprzedali się im, by czynić to, co złe w oczach Boga.

 Antioch IV :
; zdobył Egipt a potem Izra.
; Okradł świątynię w Jeruzalem ze skarbów, 
; urządził rzeź. 
"Przemawiał z ogromną pychą."/1Mach.1.24; 20-28/;
1Mach.1.29-32; 
 Po 2 latach zdradziecko napadł na Jerozolimę,
wymordował  wielu mieszkańców , 
; spalił domy, 
; porozwalał mury.  

; Miasto Dawidowe stało się miastem dla cudzoziemców a izra musieli uciekać. ; Świątynia spustoszona, zbezczeszczona. 
; "Dla własnych obywateli miasto stało się obcym miastem."-
; "Szabaty stały się pośmiewiskiem."1Mach.1.39,33-40;
; Stali się groźną MATNIĄ./1Mach.1.35/

Przykład Multi - Kulti - Co mówi Dekret pod karą śmierci /1Mach.1.50,57/ Antiocha IV: 1Mach.1.41-62:
- jedna religia hellenistyczna
- zakaz przestrzegania Prawa Bożego , zapomnieć - 1Mach.1.49,57,
- kara śmierci za samo posiadanie Prawa Bożego /1Mach.1.57/
- zmuszanie do składania bożkom hellenistycznym ofiar /1Mach.1.51/
- znieważanie szabatu, świąt Boga Stwórcy / 1Mach.1.43,45;2.32-41-walki w szabat, /
- zakaz obrzezania /1Mach.1.48,15,60-61,/, 
- ogłoszono śmierć dla matek za obrzezanie ich dzieci, wieszano im na szyje te dzieci, zabijano domowników i obrzezujących./1Mach.1.60-61/
- zakaz obrzędów świątynnych
- nakaz bezczeszczenia świątyni
- składanie ofiar z nieczystych zwierząt / np.świnie/
- brukanie się nieczystościami i światem

Spomiędzy Izra wielu podobał się dekret i przyłączyli się do okupanta, uczynili wiele złego dla kraju /1Mach.1.52/ Pozostali musieli uciekać /1Mach.1.52/. 

1Mach.1.54-58; 15 Kislew 145r.p.n.e.-
; ustawiono " ohydę spustoszenia " /ołtarz Jowisza Olimpijskiego wg komentarza 1000-l/ na terenie Świątyni, 
; w miastach budowano ołtarze bożkom hellenistycznym 
; a przed drzwiami domów składano ofiary kadzielne bożkom.
; posiadaczy Ksiąg Prawa Bożego mordowano. A Pisma darto i palono.
; każdego kto wykonywał Prawo Boże / Szabat, Święta/ podawano karze śmierci.
1Mach.1.59-63  ; 25 Kislew - zgodnie z dekretem:
; wymordowano matki, które obrzezały swoje dzieci, 
; powieszono dzieci na szyjach matek, 
; zabito domowników obrzezanego dziecka  i dokonujących obrzezania.
; wielu postanowiło nie skalać się nieczystym pokarmem i oznaczało to wyrok śmierci.


Historia o Antiochu IV Epifanesie, z innych źródeł oprócz Biblii, zajrzyj tu pod linka po wiele historycznych ciekawostek: https://delet.jhi.pl/pl/psj?articleId=15854 
Krótka notatka z tego zapisu:-Arcykapłan Jazon zbudował gimnazjum , gdzie młodzież żydowska ćwiczyła nago.
To skolei powodowało, że wiele osób chciało ukryć znak obrzezania i stosowano zabiegi chirurgiczne . Antioch IV dążył do przymusowego shellenizowania Żydów, coś w rodzaju współczesnego multi-kulti. Dokonał rzezi w Jerozolimie, zbezcześcił świątynie w Jerozolimie, zrabował skarby świątynne i złożył tam ofiary pogańskie.
Posągi bogów greckich umieszczano nawet na ulicach oprócz świątyni, zobowiązano przymusowo do uczestniczenia w obrzędach pogańskich, zabroniono obrzezania i szabatu, świąt i posiadania Tory /pierwszych 5 ksiąg Biblii/ pod groźbą kary śmierci. Zarządził najazd i rzeź na Jerozolime, zburzył jej mury wzniesione przez Nehemiasza.

Z wiki - najmłodszy syn Antiocha III. Antioch IV  wzniósł w świątyni w Jerozolimie posąg Baala-Szamona / gr. odpowiednik Zeusa/. złożył ofiarę ze świni. 
Kazał zgasić lampę nieustannie palącą się w świątyni. Zmarł w nieznanych okolicznościach. Budował hojnie dla Grecji świątynie.

Biblia - Antioch IV był bardziej rozrzutny niż inni królowie.1Mach.3.30;
Antioch na każdym polu doznał klęski aż się rozchorował. Uważał się w swej władzy za łaskawego i miłosiernego. 1Mach.6.11;

Słownik :
Wiarołomni /do 1Mach.1.11/; - zdrajcy, ci, którzy złamali przysięgę, nie dotrzymujący przyrzeczenia, niewierny, nielojalny, bałamutny, nieuczciwy, nierzetelny, wężowy, wilczy, judaszowy itd
 
 1Ks.Machabejska 2       

1Mach.2.6-13; Sytuacja w kraju: Jerozolima Święte Miasto upadło, kraj upadł, mordowano niewinne niemowlęta, zabijano mieczem młodzież, świątynia w rękach obcych jak człowiek bez czci, kraj zniewolony, świętość obrócona w niwecz przez pogan i zdrajców, ludzie zmuszani do odstępstwa.

"1.W tym czasie powstał Matatiasz, syn Jana, syna Symeona, kapłan z pokolenia Joariba z Jerozolimy, który mieszkał w Modin. 2. Miał on pięciu synów: =Jana, który miał przydomek Gaddi, 
=Szymona, który miał przydomek Tassi,  
=Judę, który miał przydomek Machabeusz /hbr.Młot/,  
=Eleazara, który miał przydomek Auaran,  
=Jonatana, który miał przydomek Apfus. 

Matatiasz i jego synowie na widok tego co się dzieje rozdarli swoje szaty, włożyli na siebie wory i płakali. 1Mach.2.14;

1Mach.2.15-18;Zwrócono się do Matatiasza jako osoby z autorytetem, by dał przykład innym w wypełnianiu dekretu Antiocha IV w zamian zyskają przyjaźń z wrogiem i zostaną obdarzeni srebrem i złotem, innymi  darami. / w zamian za przekupstwo/. 
1Mach.2.19-22; Matatiasz odmówił zdrady Boga, nie chciał wyprzeć się Prawa Bożego. 1Mach.2.23-27;Wpadł w słuszny gniew na widok składania w świątyni ofiary ohydy. Zabił judejczyka i urzędnika królewskiego, który zmuszał do składania ofiar ohydy, rozwalił ołtarz jak Finnes Zambriemu. /Liczb 25.6-16/ i uciekł z synami w góry.

1Mach.2.29-41;
Ci, którzy chcieli służyć Bogu Stwórcy, Bogu Abrahama, i przestrzegać Bożego Prawa, również uciekli na pustynię do jaskiń, razem  z rodzinami bydłem. Byli ścigani jako buntownicy króla Antiocha. Zaczepiani byli zbrojnie w szabat przez wrogów.
"Nie znieważymy szabatu." "Niesprawiedliwie nas mordujecie." wołali wierni Bogu izra.. /1Mach.2.34,37/. Postanowili w szabat nie bronić się. W czasie szabatu zabito niebroniących się ok.1000 ludzi i bydło. Matatiasz z przyjaciółmi postanowili bronić się w czasie szabatu, by wszyscy nie zginęli.

1Mach.2.42- Do Matatiasza przyłączyli się Asydejczycy, żydzi mocni i odważni, utworzyli wojsko przeciwko grzesznikom i wiarołomcom.
Mattaiasz rozwalał pogańskie ołtarze, obrzezywali nieobrzezane dzieci, bronili Prawa Bożego przed poganami, prześladowali synów pychy /syryjczyków - wg koment 1000-l/.


1Mach.2.49-70; Matatiasz przekazał, by synowie bronili Prawa Bożego a nie zawiodą się na Bogu. Podał przykłady z Tanach / historii. Umiera Matatiasz w 142r.p.n.e; Ojca miał zastępować Szymon jako człowiek rozważny . A Juda Machabejczyk jako najsilniejszy ma prowadzić walki  z wrogami. Matatiasz był bardzo opłakiwany.


Historia:
Asydejczycy 1Mach.2.42;7.13; 2Mach.14.2;= po hbr.chasydzi, czyli z gr.assidaioi =  wierni, poparli powstanie Machabeuszy, postanowili jako izra wytrwać w  wierze i wierności wobec Prawa Bożego. / https://delet.jhi.pl/pl/psj/article/15509/asydejczycy/.
CHasydyzm antyczny powstał od czasów Aleksandra Wielkiego. Doszło do rozłamu po czasie na: faryzeuszy i esseńczyków. Walczyli o wolność religijną i wyparcie pogaństwa./wiki/


1Ks.Machabejska 3.

1Mach.3.1-9; - Juda o przydomku Machabeusz /młot/ - w czynach podobny do lwa. Szczęście mu sprzyjało. Bezbożni byli przerażeni. Naraził się wielu królom.
Odwrócił gniew Boży /?/ od Izraela.

Walki zwycięskie:
1/ = z Apoloniuszem - 1Mach.3.10-12; Po zwycięstwie zabrał miecz Apoloniusza i walczył nim do końca życia.
2/ = z Seronem - 1Mach.3.13-26; Juda zwycieżył nawet jako  mniejszy liczebnie.
"19. Zwycięstwo bowiem w bitwie nie zależy od liczby wojska; prawdziwą siłą jest ta, która pochodzi z Nieba. 20. Oni przychodzą do nas pełni pychy i bezprawia po to, aby wytępić nas razem z żonami naszymi i dziećmi i aby nas obrabować. 21. My zaś walczymy o swoje życie i o swoje obyczaje. 22. On sam skruszy ich przed naszymi oczami. Wy zaś ich nie obawiajcie się!» 
3/ =1Mach.3.27-37; Klęska Lizjasza. Antioch szykuje wielką wojnę z Izra jednak zabrakło mu pieniędzy i jedzie do Persji zebrać podatki na pokrycie kosztów wojny. Zostawia Lizjusza  na swego zastępcę i wychowawcę syna Antiocha V., każe zniszczyć Izra.
1Mach.3.38- 45; Lizjusz wybrał wybrał Ptolemeusza, Nikanora,Gorgiasza i zebrał dla nich  40 000 pieszych, 7000 konnicy,by spustoszyc ziemię judzką.Przyłączyły sie oddziały z Syrii,ziemi filistyńskiej, oraz kupcy chcący pojmać izra na swoich niewolników. Zło przybrało ogromny rozmiar. Jednak izra postanowili bronić się przed unicestwieniem.
1Mach,3,46-60;   Mispa: niegdyś miejsce modlitwy izra.
Pościli. Włożyli wory na głowy, głowy posypali popiołęm,rozdarli swoje szaty. Rozwinęli Księgę Prawa, by zadawać pytania, potem przynieśli szaty kapłąna, 10-cinę, przywołali nazirejczyków z pełną na koniec ich nazyreatu.
1Mach.3.50: Zawołali do Boga " Co mamy zrobić "! i przedstawili sytuację. 
1Mach.3.58; "Przepaszcie się i bądźcie waleczni."
Wszystko, swój los i kraju oddali w ręce Boga.

1Ks.Machabejska 4 : 

1Ks.Machabejska 4.1-27-61:
c.d.3/ wojny przygotowanej przez Lizjasza na rozkaz Antiocha IV. 
Gorgiasz i 5000 pieszych /z 40000/, 1000 konnicy / z 7000/. Wyruszył do obozu Judy a Juda wyruszył do obozu Gorgiasza. Minęli się.
Juda wyruszył z 3000 żołnierzy. "Teraz więc wołajmy do Nieba..."= 1Mach.4.10;
Juda zniszczył obóz Gorgiaszam spalił  i  zginęło ok.3000 wrogów.
Wraca Gorgiasz z pustego obozu Judy do swego obozu i zastał go spalonym. Przestraszyli sie i uciekli do kraju filistyńskiego. Juda i wojsko zebrali ogromne łupy i śpiewali pieśni, dziękowali Niebu, że jest dobre i łaskawe. Klęska Lizjasza.

= 4/1Mach.4.28-35;  Lizjasz szykuje kolejny napad na Izra. Klęska.
Zgromadził 60 000 piechoty wyborowej i 5000 konnicy.
Juda miał tylko 10 000 wojowników.
Juda modlił się : "modlił się słowami: «Błogosławiony jesteś, Wybawicielu Izraela, który natarcie mocarza złamałeś ręką swego sługi Dawida i który obóz filistyński wydałeś w ręce Jonatana, syna Saula, i tego, który broń za nim nosił. 31. Tak samo wydaj ten obóz w ręce ludu Twego izraelskiego. Niech będą pohańbieni razem ze swym wojskiem i ze swą konnicą. 32. Ześlij na nich strach, zniszcz ich odwagę i męstwo, niech drżą z obawy przed swoją klęską! 33. Powal ich na ziemię mieczem tych, którzy cię miłują, i niechaj Cię pieśniami sławią wszyscy, co znają Twoje imię». 1Mach.4.30-33;Padło 5 000 z wojsk Lizjasza, pozostali uciekli.

1Mach.4.36 - 51; Juda postanowił oczyścić i na nowo poświęcić świątynię.
Wybrał wiernych kapłanów, postawili nowy ołtarz z nieciosanego kamienia,naprawili świątynię, poświęcili ją, wykonali nowe święte naczynia, wszystko doprowadzili do doskonałosci.

1Mach.4.52-61;  25 Kislew 148r.p.n.e. , tego samego dnia poganie zbezcześcili światynię,został on na nowo poswięcony. Obchodzili to święto przez 8 dni.
Byłą wielka radosć z zakończonej hańby.
Postanowiono obchodzić co roku od tamtej pory przez 8 dni od 25 Kislew.
Wybudowano wysoki mur obronny.

1ks.Machabejska 5 
1Mach.5;1-68;
1Mach.5.1-8;; Narody wzburzyło odbudowanie i poświęcenie świątyni.Postanowili wytępić i wymordować Izra.
W tym czasie Juda Machabejczyk już walczył z synami Ezawa w Idumei, przeciwko Akrabattanie, Bajanitami /Beduini/,Ammonitami, zdobył Jazer i wrócił do Judei.

Ciągłę walki, ataki przez wrogów, wyzwalanie....modlitwy i walki, modlitwy i walki... uwalnianie rodzin z rąk wroga.

1Mach.6;

Antioch na każdym polu doznał klęski aż się rozchorował. Uważał się w swej władzy za łaskawego i miłosiernego. 1Mach.6.11;
Przypomniał sobie jakie zło wyrządził w Jerozolimie i kazał bez przyczyny zniszczyć Izra, zabrał ze świątyni wszystkie skarby. Czuł , wiedział, że ten grzech ciążył na nim i niedługo umrze. Wręczył diadem Filipowi, płaszcz i sygnet , aby wychował jego syna na zarządcę. I zmarł na obcej ziemi. 1Mach.6.1-16;

1Mach.6.17- 63; Antioch V; przydomek Eupator, nadany przez Lizjasza.
Zdrajcy izra byli przeciwko swojemu narodowi.
Król  zebrał 100 000 piechoty, 20 000 konnicy, 32 słonie wyćwiczone w walce. 1Mach.6.30-47; Potężne wojsko ruszyło do ataku na Izra.
Eleazar Auaran - zabił słonia królewskiego sam ginąc pod nim. Wróg wycofał się 

1Mach.6.48-53-59; - 7-y rok jako szabatowy, rok bez siania zbóż, zapasy kurczyły się i pojawiał sie głód, 
Obrońców było coraz mniej. Lizjasz wycofuje się na wieści o przejęciu władzy przez Filipa. Musiał zając sie sprawami własnej kariery w swoim kraju. Wysłał poselstwo do Izra w sprawie przymierza. Dowódcom przetłumaczył , że ta wojna jest nie z powodu Izra tylko dlatego, że oni zabronili izra ich obyczajów. Zawarto przymierze, jednak Lizjasz zburzył jeszcze mury i wrócił do Antiochii , pokonał Filipa, utrzymał swoje stanowisko. 

popr.mm. Król Antioch lubił rabować świątynie, taki pewniak łupów :
a/ w Jerozolimie - 1Mach. sprofanował w Jeruzalemie światynie i wykradł świątynne złote i srebrne przedmioty, skarby.
b/2Mach.6.1-2-4; Elimais - Persja, świątynia ze złotym wyposażeniem.

Lizjasz zostaje pobity w Judei.. Antioch jest w Persji, by zdobyć skarby. Jego skarbiec był pusty. Rozrzutność nie wyszła na dobre Antiochowi tym bardziej, że miał on już nigdy nie wrócić do domu. Chciał zmieść z powierzchni ziemi judejczyków a tym czasem zostanie wymieciony ze swojej ojczyzny przez samego siebie na zawsze. 


1Mach.7.
Demetriusz morduje Lizjasza i Antiocha V;
Zdrajcy i bezbożni z izra przyszli na skarge do Demetriusza na swój naród i Judę.
Izra zaczął ciemiężyć swój własny naród w większym stopniu niż poganie. 1Mach.7.1-23; Juda poprzysiągł zemstę na odstępcach /Alkimos i Bakhides/.
1Mach.7.26;Demetriusz wysyła Nikanora, by zniszczył Izra. Ten udaje nastawienie pokojowe . Chciano porwać Judę , jednak ten uciekł.
Jerozolima przyjęła Nakanora nie znając prawdziwych podstępnych zamiarów. Ten zagroził, że spali Świątynię jeśli nie wydadzą Judy. Wtedy Juda modli się:
 "41. «Gdy bluźnili posłowie króla, wtedy anioł stanął i zabił spomiędzy nich sto osiemdziesiąt pięć tysięcy. 42. Tak samo zetrzyj to wojsko dzisiaj przed nami! Niech poznają ci, którzy pozostaną, jak strasznie zbluźnił on przeciwko Twojej świątyni; osądź go tak, jak jego złość na to zasługuje»."

1Mach.7.43-49; 13 dnia miesiąca Adar Nikanor został pokonany. On pierwszy padł w bitwie. Wojsko uciekło. To był dzień wielkiej radości i postanowiono 13 Adar obchodzić uroczyście ten dzień /1Mach.7.49/
 
1Mach.8;
Juda wysyła delegację do Rzymu w sprawie zawarcia przymierza i wzajemnym wsparciu zbrojnym w razie zagrożenia.

1Mach.9- 
Dochodzi do starcia - w bitwie ginie Juda. Demetriusz bierze odwet za Nikanora. Wielu uciekło od Judy. 
1Mach.8.21 «Jak mógł paść bohater, który wybawiał Izraela?»
Walk stoczył Juda tak wiele , że nie można było ich spisać. 

Po śmierci Judy wielu zdrajców i bezbożnych podnieśli głowy i cały kraj odpadł od Boga. Rozpoczęło się wielkie prześladowanie tych, którzy byli poprzednio z Judą. /Jak za czasów Malachiasza./ Wybrano na wodza Izra brata Judę, Jonatana.
Jonatan i Szymon mszczą się za śmierć brata Jana - 1Mach.9.35-42;
.Bitwa nad brzegami Jordanu. Ucieczka Jonatana i wojska.
Rozpoczęto burzenie murów świątyni na rozkaz Alkimesa. Jednak zostaje on porażony paraliżem, umiera w boleściach. 1Mach.9.54=57;

Bezbożnicy z Izra znowu namawiają Bakchidesa, by zniszczyć Jonatana, sami chcieli wziąć go w niewolę. Bakchides wyruszył na Izra jednak przegrał. Jonatan zaproponował przymierze, że nigdy Bakchides nie napadnie na Izra. I tamten słowa dotrzymał.
Bezbożni izra zdrajcy zostali ukarani, usunięci z Izra.. Szymon został sędzią Izra. 

Myśl na dziś:
Dziś ci, którzy modlą się do Boga Ojca/religie Abrahamiczne/, są podzieleni, chętnie kłócą się między sobą, między wyznaniami. A korzysta na tym wróg. 
Sami izra zdrajcy ściągnęli na swój kraj prześladowania i cierpienia. Sami tez uciskali wierzących. Na wszystkim co złe, korzysta wróg.

1Mach.10; Rok 160 p.n.e.

1Mach.10.1-6; Król Demetriusz wyruszył na woję z Aleksandrem Epifanesem, synem Antiocha IV, jednocześnie szukał przymierza z Izra,z Jonatanem. Wiedział, że wyrządzono Izra wiele szkód i cierpień. Dał mu włądzę gromadzenia wojska.
1Mach.10.10; Jonatan zamieszkał w Jerozolimie i rozpoczął odbudowę, odnowę Jerozolimy. Obcy opuścili Izra.

1Mach.10.15-21. Aleksander Wielki również szukał przymierza z Jonatanem.  Uprzedził Demetriusza /1Mach.10.22-23/.
"19. Dowiadujemy się, że jesteś nadzwyczaj potężny i godzien tego, żeby zostać naszym przyjacielem. 20. Dlatego ustanawiamy cię dzisiaj arcykapłanem twego narodu, nadajemy ci tytuł królewskiego przyjaciela (przy tym posłał mu purpurę i złoty wieniec). Trzymaj naszą stronę i dochowaj nam przyjaźni!»
21. W Święto Namiotów w siódmym miesiącu sto sześćdziesiątego roku Jonatan przywdział świętą szatę. Zgromadził też wojsko i przygotował wiele broni.

1Mach.10.25- 46;Demetriusz nie rezygnuje z przymierzaz Jonatanem. Zaproponował zmniejszenie i zniesienie niektórych podatków, Jerozolima ma byc święta i wolna od 10-cin i podatków, przywraca darmo wolność każdemu Żydowi, któy był wzięty do niewoli gdziekolwiek jest a innych uhonoruje dobrymi stanowiskami z płącą. Daje wolne dni od pobierania podatków w szabat , nowia, i tam gdzie opisuje Prawo JHWH a także dniami wolnymi od przymusowych robót.
/1Mach.10.34-35/. Itd itd...pokryje koszt odbudowy Świątyni.

1Mach.10.46-50; Jonatan i Izra nie przyjęli propozycji Demetruisza. Nie uwierzyli mu i pamietali o jego krzywdach. Byli po stronie Aleksandra i walczyli u jego boku. Demetriusz poległ w jednej z walk.

1Mach.10.51-60; 162 rok. Aleksander chce nawiązać dobre relacje z Egiptem, chce zostac zieciem króla Egiptu. Wyprawiono wesele i obecny był Jonatan.
Król Aleksander ubrał Jonatana w purpurę i nie zwracał uwagi na złosliwych bezbożników Izra, którzy byli przeciwko Jonatanowi 1Mach.10.61;. Potem kazał przeprowadzić  Jonatana przez całe miasto i ogłosić: " «Idźcie z nim przez środek miasta i ogłaszajcie, żeby nikt nie odważył się wnosić jakiejkolwiek skargi przeciwko niemu i żeby nikt mu się nie naprzykrzał w żadnej sprawie». 64. Gdy zaś jego oskarżyciele usłyszeli, co zostało ogłoszone, i zobaczyli go okrytego purpurą, wszyscy pouciekali. 65. Król zaś uczcił go odznaczeniami, zaliczył go między pierwszych swych przyjaciół i zamianował wodzem i zarządcą [Judei]. 66 Wtedy Jonatan w pokoju i z radością powrócił do Jerozolimy." 66. Jonatan wrócił w pokoju i radości do Jerozolimy.

W ten sposób zamknięto usta oskarżycielom izra Jonatana. 

1Mach.10.67-89;  165 rok.

Syn Demetruisza,Demetriusz, wysyła Apoloniusza do walki z Izra. Jonatana wsparł jego brat Szymon. Dzięki temu pułąpka zastawiona na wojska Jonatana nie powiodłą się.Wojska starły się w bitwie. Apoloniusz przegrał. Jonatan wrócił obładowany łupem. Aleksander uhonorował Jonatana odznaczeniami i ziemią.

1Mach.11:

1Mach.11.1-19;Król Egiptu, teść Aleksandra , szykował zamach na Aleksandra i jego miasta. Zapragnął królestwa Aleksandra i spiknął się z Demetriuszem, synem nieżyjącego Demetriusza, obiecując mu córkę , któą juz wcześniej dał za żonę Aleksandrowi.
Oczernił Aleksandra, że ten nastawał na jego życie.  I tak postąpił z córka jak zapowiedział. Aleksander i król Egiptu stali się jawnie wrogami.
Król Egiptu natarł na Aleksandra, ten uciekł do Arabii. Tam scięto mu głowę i przesłąno Ptolemeuszowi, królowi Egiptu. 
I tak Demetriusz w 167 r.p.n.e. objał włądzę.


W Izra byli ludzie bezbożni, którzy nienawidzili swój naród i Jonatana- 1Mach.11.21-37; Skarżyli się na Jonatana. Jednak Demetriusz II postąpił tak jak Aleksander. Odparł zarzuty, zaoferował przymierze Jonatanowi, uczcił go wobec wszystkich, kazał go zaliczyc do pierwszych przyjaciół i kazał zachować wszystkie przywileje.Demetriusz nazwał Jonatana bratem. 

Myśl: Bóg godzi z nieprzyjaciółmi tych, którzy Jemu się podobają.

1Mach.11.  Demetriusz II i Tryfon.
Nastał pokój w królestwie Dariusza. Jedynie źle do niego usposobionymi  byli cudzoziemscy żołnierze. Wojsko odstąpiło od Demetriusza. Jonatan posyła 3000 wojowników do Demetriusza II. Jego syn Antioch był wychowywany przez araba Imalkue. /1Mach.11.39-40/;
1Mach.11.41-48; Przeciwko Demetriuszowi wystąpiło 120 000 mieszkańcó miasta i chcieli zamordować Demetriusza, swego króla.1Mach.11.44/; Demetriusz zawołał Izra wojska i tego dnia zabito ok. 10 000 mieszkańców, spalili miasto i zabrali łupy ale ochronili króla.
1Mach.11.49-53; Nastał pokój. Sami mieszkańcy prosili króla o pokój.Kiedy znó zasiadł na tronie Demetrusz II stał się wrogiem Izra i Jonatana. Nie ok azał wdzięczności za ochronę wojska izra.

1Mach.11.54- Demetriusz odwrócił sie od Jonatana ale pokonał Demetriusza II jego własny syn Antioch sprowadzony przez Tryfona. Syn ogłosił Jonatana przyjacielem królewskim.  Mianowany został również Szymon, brat Jonatana.
Jonatan zebrał wokół siebie wojsko, kolejno zdobywał miasta, dawne wojsko nieżyjącego już Demetriusza II chciało zgładzić Jonatana.
W pewnej bitwie najblizsi Jonatanowi uciekli od niego, Jonatan modlił się w beznadziejnej sytuacji i wygrał bitwę.
"71. Jonatan rozdarł szaty, głowę posypał ziemią i modlił się. 72 Potem zaś rozpoczął walkę z nimi i pokonał ich, a oni uciekli."

1Mach.12;

1Mach.12.1:"Jonatan zauważył, że czas mu sprzyja. Wybrał więc ludzi i posłał ich do Rzymu, aby umocnić i odnowić zawartą z nimi przyjaźń."
I tak sie stało. Rzymianie odpowiedzieli jak do braci.
"21. W pewnym zapisie, który odnosi się do Spartan i do Żydów, znaleziono, że są oni braćmi i że pochodzą z rodu Abrahama. " 
1Mach.12.24-34;Wodzowie Demetriusza nadal chcieli atakować Jonatana jednak uciekli i nie było bitwy.

1Mach.12.35-38;Jonatan i Szymon zajęli się odbudową murów na swoim terenie.

1Mach.12,39-53. Tryfonowi marzy się diadem Azji, tron Antiocha, i chce zgładzić Jonatana. Tryfon udając przyjaciela użył podstępu, zwabił w pułapkę i pozabijał wojsko Jonatana oraz jego zwolenników.

Tryfon postawił na tronie Antiocha a teraz chce sam być na tronie.


1 Ks.Machabejska 13.
1Mach.13. Szymon zostaje wodzem. Szymon o sobie, rodzinie i kraju :
"«Wy sami wiecie, ile ja, moi bracia i rodzina mojego ojca uczyniliśmy dla Prawa i świątyni, oraz ile było walk i trudów, które ponieśliśmy. Dlatego wszyscy moi bracia zginęli za Izraela. Pozostałem tylko ja sam jeden. Teraz zaś, gdy nadszedł czas wielkich utrapień, bynajmniej nie będę chronił mego życia. Nie jestem bowiem lepszy od swoich braci. Przeciwnie - mścić się będę za swój naród, za świątynię, za żony i dzieci wasze. Wszystkie bowiem narody związały się nienawiścią przeciwko nam i chcą nas zetrzeć»."

1Mach.13.12-24-32; Tryfon używa podstępu wobec Szymona, morduje Jonatana. 
Wraca do kraju i używa podstepów wobec Antiocha i morduje również jego. Włozył na siebie diadem tak jak marzył i przyniósł krajowi nieszczęście.w.34- Tryfon głónie zajmował się grabieżami.
 W 170 roku zostało zdjęte jarzmo pogańskie z Izra 1Mach.3.w.41;
Szymon oczyścił miejsca z bożków i wszelkich nieczystości.1Mach.13.47-49;
"51. Dnia dwudziestego trzeciego miesiąca drugiego roku sto siedemdziesiątego pierwszego weszli do zamku przy śpiewie pieśni, z palmowymi gałęziami w rękach. Grano na harfach, na cymbałach, na lirach, [śpiewano] hymny i pieśni, bo wielki nieprzyjaciel został usunięty spośród Izraela. 52. Szymon postanowił, że ten dzień będzie się obchodziło każdego roku z radością. Potem umocnił on świątynną górę, która jest obok zamku, i zamieszkał tam razem ze swoimi ludźmi."
Dowództwo po Szymonie objał Jan, jego syn - 1Mach.13.53;

1Mach.14; 
Rok 172 p.n.e;
Demetriusz II w niewoli.

1Mach.14.1-15:
Pieśń ku czci Szymonowi - jakiemu przywódcy dziśmożna zaśpiewać tę pieśń?
1Mach.14.24 - Szymon utrwala przymierze z Rzymem.
1Mach.14.25-45; Lud odwdziecza się Szymonowi i jego ojcu, braciom wpisem na  tablicach z brązu umieszczonych na kolumnach Syjonu. Spisano zasługi tej todziny dla Izra. Tablica ta też ma być umieszczona na murze świątyni na widocznym miejscu.

1Mach.15;
Antioch VII Przywraca porządek w kraju i odnawia przymierze z arcykapłanem Szymonem.
Wojska opuściły Tryfona i musiał uciekać. Był ścigany. 1Mach.15.10-14,37-39;;

1Mach.15.25-  Szymon wspiera Antiocha a ten stał się nieprzyjacielem Szymona i unieważnił wszelkie korzyści dla izra..
1Mach 16.
Izra w wojnie z Kendebajosem, którego pokonano.

1Machabejska 16;
1Mach.16.11-23; 177 i 11 miesiąc Szewet -Haniebna zdrada, odpłacono złem za dobro, zabito Szymona i jego synów. Ptolemeusz, zięć arcykapłana wpada na zdradziecki plan.
Chce też zamordować Jana. Jednak nie udaje mu się to. Jan zostaje arcykapłanem,



MM : arcykapłan Jonatan i arcykapłan Szymon, arcykapłan Jan  byli wojownikami walczący mieczem o swój kraj i naród. 




1Ks.Machabejska cała:

Treści o szabat, świętach - znieważanie szabatu, świąt Boga Stwórcy / 1Mach.1.43,45;2.32-41-/32,34,38,39,40; walki w szabat , /,
1Mach.6.48-53-59; - 7-y rok jako szabatowy, rok bez siania zbóż, zapasy kurczyły się i pojawiał sie głód, ; 9.34; 1Mach.10.34-35/;
Treści o obrzezaniu - zakaz obrzezania /1Mach.1.48,15,60-61,/, 1Mach2.46; 
- ogłoszono śmierć dla matek za obrzezanie ich dzieci, wieszano im na szyje te dzieci, zabijano domowników i obrzezujących./1Mach.1.60-61/
Treści o Prawie Bożym - 1Mach.2.42,48; 2.50-70;; Matatiasz przekazał , by synowie bronili Prawa Bożego a nie zawiodą się na Bogu.


Treści o czystości ofiar 
Treści diety biblijnej  - o spożywaniu czystego i nieczystego
Treści o bałwochwalstwie:
Matatiasz rozwalał ołtarze pogańskie - 1Mach.2.45;
Treści o trąbach - ...1Mach.4.40;

......


2.  Treść 2Ks.Machabejskiej.
Historia dotyczy III w.p.n.e. Kanon katolicki, prawosłąwny i koptyjski. Opis pierwszych 7 rodziałów 1Ks.Mach.

2Mach.1; 
wymiana listów z pozdrowieniami i modlitwami między Żydami z Jeruzalem do Żydów Egiptu.
Treść listów : piszą , by obchodzili Święto Poświęcenia w Kislew tak jak Święto Namiotów lub można odczytać , by  obchodzono oba te święta . / 2Mach.1. 9,18;/
Ponownie jest wspomiane , że dobre jest to, by obchodzić Święto poświęcenia. 2Mach.2.16/
Jest też opisana historia Nehemiasza z czasów niewoli u Persów i ukrytego ognia z ołtarza w suchej studni.
Po latach kiedy poszli po ogień okazało się, że jest tam tylko gęsta woda. Nazwali ją "Neftar, "Neftai" tzn oczyszczenie. Czyżby to była nafta ?
Nehemiasz rozkazał tę gęstą wodę /naftę/ wylać na drewno i ofiarę dla Boga i kiedy wzeszło słońce wybuchł ogień. Modlili się o sprowadzenie rozproszonych hebra i o ich uwolnienie od pogan.

2 Machabejska 2.
Opis dokumentów i przekazu proroka Jeremiasza dla tych uprowadzonych do niewoli, by :
; zachowywali Prawo Boże i przykazania
; i nigdy nie pozwolili usunąć je z serca swego,
;  !!!! aby nie zmącili myśli swych wizerunkami bóstw. !!!!!

2 Machabejska 3

Oniasz /1Mach.3.1-40; 1-6,10-12,16-17,21,31-35 - arcykapłan , pobożny i przestrzegający Prawo Boże , nienawidził złego.
To przykład kiedy ludzie czynią podobnie naśladującczyny  arcykapłana/np. zachowywanie Prawa Bożego , uczciwość, bojaźń Boża.
Nawet obcy królowie słali dary na świątynię. 

Szymon z rodziny Bilgi , swój a bezbożny, przełożony świątyni, szuka kłótni z Oniaszem, szukał haka na arcykapłana i nic nie znajdując udał się do obcego króla innego  narodu , by podpuścić go przeciw Oniaszowi. Wymysla fortel, grę polityczną.
Wkręcił w to zamieszanie Apoloniusza z Tarsu , ten udał sie do króla, podpuścił rzutem na niby ogromne skarby w światyni. Wybrał król na wielkorządcę Heliodora, by ten zagarnął rzekome skarby Jeruzalemu..
To przykład kiedy swój swego chce zgubić, zniszczyć nie patrząc na kosekwencje całego kraju. Szuka własnej korzyści. 
Szymon z rodziny Bilgi To przykład bezbożnego człowieka służący w świątyni, nie powstrzymuje go nic, by stać się w obliczu Boga wrogiem pobożnego arcykapłana.
Wymyśla nawet  intrygę międzynarodową, by dla własnych korzyści, z powodu zazdrości lub żądzy władzy.  

Heliodor /2Mach.3.7-40/- wielkorządca, wysłany przez króla do arcykapłana Oniasza, by sprawdzić czy doniesienie Szymona bezbożnika w sprawie ogromnych skarbów jest prawdziwe. Zgodnie z rozkazem miał je przejąć.
W skarbcu było 400 talentów w srebrze i 200 w złocie, a wszystko to depozyty wdów i sierot, część to własność syna Tobiasza Hirkana,urzędnika na wysokim stanowisku. Donos Szymona bezbożnika nie zgadzał się z faktami, które zastał Heliodor na miejscu.
2Mach.3.15-23;W wyznaczonym dniu przyszedł spisać skarby. Powstał w mieście niepokój. Całe miasto i kapłani, i arcykapłan wołali do Boga w Niebie, by zachował depozyty w świętym miejscu nienaruszone. Padali na kolana, rece wznosili do Boga i wołąli do Boga. Kobiety były przepasane worami.

2Mach.3.24-40  moc Boża objawia się z wszelką mocą. Ukazał się nad Heliodorem koń ze strasznym jeźdźcem , ukazali sie dwaj młodzieńcy o nadzwyczajnej sile, uderzającej piękności w przepięknych szatach. Bili Heliodora, że padł niemal nieżywy. Arcykapłąn złożył ofiarę za zdrowie Heliodora. Heliodor również złożył ofiarę. Wrócił z wojskiem sławiąc Boga , opowiadał co sie tam wydarzyło, jak sam Bóg pilnował depozytów w skarbcu .

2Mach.4; 

Onaniasz = 2Mach.4.1-6; ponownie zostaje kłamliwie  oskarżony przez Szymona bezbożnika o złe działanie wobec Heliodora . Brat Oniasza ,Jazon, użył podstępu, by dostać się na stanowisko arcykapłana.

Seleukos - 2Mach.4.7n-  król umiera. Władzę obejmuje syn Antioch Epifanes.
Jazon zostaje arcykapłanem i przyczynia się do hellenizowania mieszkańców Jerozolimy. Moda na obce obyczaje rozkrzewiałą się przez Jazona. Zachęcał do nowszenia kapeluszy.
Kapłanów opuszczała gorliwość w służbie świątynnej. Woleli czas poświęcić dla sportu np. rzut dyskiem. Bardziej ceniono odznaczenia greckie niz krajowe.

Jazon - brat Oniasza, bezecny /2Mach.4.19/ nie-arcykapłan arcykapłan/w.13/,  niezwykle nikczemny bezboznik /w.13/rozkrzewiał hellenizm, bezecny /w.19/



2Mach.4.16-17;Przez to, że wybrali obcych i odwrócili się od Boga, narazili się Bogu. 
16. Oto dlaczego znaleźli się w trudnym położeniu: w tych [bowiem], których życie chcieli naśladować i do których chcieli się upodobnić, znaleźli wrogów i ciemiężycieli. 17. Występowanie bowiem przeciwko Bożym prawom nie ujdzie bezkarnie, ale to się okaże w chwili, która nastanie."

2Mach.4.21-  Igrzyska co 5 lat, w Tyrze. Jazon przestaje być arcykapłanem. Podstępnie stanowisko objął kto inny. Uciekł do kraju Ammonitów.

Menelaos - 2Mach.4.23-29-38; Przykąłd złego człowieka- Menelaosa. Menelaos wpłynął na Andronika, by zadał śmierć Oniasza.Król osobiście zabił mordercę Oniasza.
"50 Menelaos zaś pozostał na stanowisku dzięki chciwości tych, którzy mieli władzę, będąc zaś głównym prześladowcą rodaków umacniał się w złu."
Menelaos - zdrajca praw i ojczyzny. 2Mach.5.16; nienawidził Żydów - 2Mach.5.22-26;

2Mach.5; Jazon i Menelaos.

2Mach.5.1- 4'  Znaki w mieście przez prawie 40 dni - ukazywali się publicznie jeźdxcy, wojsko, oddziły jeźdźców, tarcze, włócznie miecze, pancerze, ozdoby .
2Mach.5.5-10;Jazon dokonuje bezlitosnej rzezi własnych obywateli, włąsnych krewnych. Okrył sie przez to hańbą i ponownie uciekł do Ammonitów.
kat ojczyzny i rodaków, znienawidzony odstępca od praw. Udał się do Egiptu. Zmarł na obcej ziemi. Wzgardzony. 

Król Antioch - rzezie mieszkańcwó i kradzież światynna - 2Mach.5.11-21;

2Mach.5. "27 Wtedy Juda Machabeusz wraz z około dziesięciu innymi wycofał się na pustynię i tam na sposób dzikich zwierząt żył na górach razem z swoimi ludźmi. Żywili się oni tylko roślinami, aby się nie splamić"

....                                         

2Mach.6; Król Filip.

Na czym polegał  ucisk Żydów przez hellenistów ?  - 2Mach.6.1-11;
= zmuszani do odstępowania od praw Bożych i ojczystych. 2Mach.6.1;
zmuszani do bezczeszczenia Świątyni w Jeruzalemie jako przyszłe miejsce dla bóstwa, innych miejsc dla bóstw. Napór niegodziwości był wielki, trudny do wytrzymania.2Mach.6.2-3,9;
Świątynia Boża stała się miejscem rozpusty, uczt gdzie poganie zabawiali się z nierzadnicami, zrobili z niej gospodę, na świętych dziedzińcach jawnie dochodziło do nierządu . 2Mach.6.3-4;
wnoszono do świątyni to, czego się nie godzi. "5.Ołtarz był pokryty ofiarami niedopuszczalnymi przez Prawo i niegodziwymi. " - 2Mach.6.4-5;
= nie wolno było zachowywać szabatu i obchodzić świąt Boga Stwórcy, ojczystych.  Niektórzy skryli się w grotach , by obchodzić skrycie szabat. Zostali spaleni na rozkaz FILIPA- nie bronili się z powodu zachowania świętości szabatu. 2Mach.6.6,11; por.1Mach.1.60n. 
; 1Mach.2.32-38;
= nie wolno było przyznawać się, że jest się Żydem. - 2Mach.6.6;
=   co miesiąc w dniu urodzin króla zmuszano do obrzędów hellenistycznych/święto Dionizjów -Bakchosa / na cześć innych bóstw, zmuszano do spożywania ofiar a na święto Djonizjów zmuszano, by brać udział w wieńcach bluszczowych na jego cześć.
= za to, że nie chciano przejść na grecki sposób postępowania, karano śmiercią. 2Mach.6.7-9; por.2Mach.4.45;
mm. por: święto urodzin króla co miesiąc w greckiej tradycji, nów obchodzony co miesiąc w Izra.
kobiety za obrzezanie swych dzieci były skazane na śmierć , zawieszano im dzieci na szyjach i zrzucano z muru.  2Mach.6.10; 1Mach.1.60n;]]


2Mach.6.12-17;  wytłumaczenie ucisku jako czas wychowania. Znakiem tego miała być widoczna kara wobec grzeszników. Bóg inne narody karze inaczej,  kiedy wypełnią miarą grzechu. Swój naród karze zanim grzechy przebiorą miarę. Nigdy nie cofa od swego ludu miłosierdzia i nie opuszcza go. Bóg wychowuje naród przez prześladowania. 

2Mach.6.18-31; ELEAZAR, 90-letni starzec, "18 Niejaki Eleazar, jeden z pierwszych uczonych w Piśmie, mąż już w podeszłym wieku, szlachetnego oblicza, był zmuszony do otwarcia ust i jedzenia wieprzowiny. " jako wzór poświęcenia się dla Prawdy. Wybrał chwalebną śmierć zamiast zjedzenia zakazanej przez Prawo Boże wieprzowiny.
Jedzenie wieprzowiny było dowodem , że odchodzi się od Prawa Bożego i przystaje na greckie bałwochwalstwo. To obraz na zewnątrz. Za kulisami rozegrałą się przedtem inna scena: wymyślono taki fortel, podwójne kłamstwo, niby przez litościwych ludzi,  że Eleazar dostanie mięso zgodnie z Prawem Boga ale zatai to publicznie  i pokaże, że je wieprzowinę, mięso z ofiar bóstwom.  Wszystko po to, by pokazać młodzieży i narodowi, że tak trzeba postępować na wzór grecki. 
Eleazar: " 24. «Udawanie bowiem nie przystoi naszemu wiekowi. Wielu młodych byłoby przekonanych, że Eleazar, który już ma dziewięćdziesiąt lat, przyjął pogańskie obyczaje. 25. Oni to przez moje udawanie, i to dla ocalenia maleńkiej resztki życia, przeze mnie byliby wprowadzeni w błąd, ja zaś hańbą i wstydem okryłbym swoją starość. 26. Jeżeli bowiem teraz uniknę ludzkiej kary, to z rąk Wszechmocnego ani żywy, ani umarły nie ucieknę. 27. Dlatego jeżeli mężnie teraz zakończę życie, okażę się godny swojej starości, 28. młodym zaś pozostawię piękny przykład ochotnej i wspaniałomyślnej śmierci za godne czci i święte Prawa». "

MM- ta scena kojarzy mi się ze współczesnymi ustawianymi filmikami, które pokazywały vipów i polityków  ze strzykaniem ze strzykawel, by zachęcić ludzi do podobnych zachowań. 

Jedzenie wieprzowiny jest nazwane bezbożną ofiarną ucztą. 2Mach.6.21;

2Mach.7; o ucztach ofiarnych i katuszach.

7 braci i matka - okrutnie  torturowani, smażeni żywcem na patelni na oczach matki za odmowę jedzenia wieprzowiny zakazanej przez Prawo Boże. 
Nie dali się niczym przekupić. 
" 38 Na mnie i na braciach moich niech zatrzyma się gniew Wszechmocnego, który sprawiedliwie spadł na cały nasz naród».
Ostatnia zmarła matka.
"27. Kiedy jednak nachyliła się nad nim, wtedy wyśmiewając okrutnego tyrana, tak powiedziała w języku ojczystym: «Synu, zlituj się nade mną! W łonie nosiłam cię przez dziewięć miesięcy, karmiłam cię mlekiem przez trzy lata, wyżywiłam cię i wychowałam aż do tych lat. 28. Proszę cię, synu, spojrzyj na niebo i na ziemię, a mając na oku wszystko, co jest na nich, zwróć uwagę na to, że z niczego stworzył je Bóg i że ród ludzki powstał w ten sam sposób. 29. Nie obawiaj się tego oprawcy, ale bądź godny braci swoich i przyjmij śmierć, abym w czasie zmiłowania odnalazła cię razem z braćmi»."

"32. My bowiem cierpimy za nasze własne grzechy. "
6-y syn: "
2Mach.7.18. Po nim przyprowadzono szóstego, ten zaś konając powiedział: «Nie oszukuj na darmo sam siebie! My bowiem z własnej winy cierpimy, zgrzeszywszy przeciwko naszemu Bogu. Dlatego też przyszły na nas tak potworne nieszczęścia. 19. Ty jednak nie przypuszczaj, że pozostaniesz bez kary, skoro odważyłeś się prowadzić wojnę z Bogiem».

2Machabejska 8 - Juda Machabeusz;
Zebrało się 6 000 ludzi wiernych Prawu Bożemu. 2Mach.8.1-7;

Nikanor - jeden z przyjaciół króla Filipa, biznesmen, handlarz ludźmi w niewolę, wysłany do Izra, by ich wytępić. Wymyślił opłacenie swoich podatków Rzymowi zyskiem ze sprzedaży niewolnikami jydowskimi. 2Mach.8.8-12,34-36;

1 talent = 90 niewolników żydowskich 
Dług podatkowy Nikanora wobec Rzymian  wynosił 2000 talentów.
Ilu musiałby sprzedać niewolników hebra ? Sprowadził do Jeruzalemu 1000-e kupców , by kupowali hebra na niewolników. 2Mach.8.34;
 2Mach.8 .11 " Nie brał przy tym pod uwagę losu, który miał go spotkać ze strony Wszechmocnego."
Machabeusz dodawał odwagi innym: " 2Mach.8.
 18 «Oni ufność pokładają w broni, a także w śmiałości swojej - powiedział - my zaś ufamy wszechmocnemu Bogu, który może zarówno tych, którzy idą przeciw nam, jak i cały świat wywrócić jednym skinieniem». " 
Zwycięskie walki pod wodzą Judy Machabeusza.

O zdarzeniu przed i po szabat. Zwycięstwo izra .- 2Mach.8.24-29;Szabat 

2Mach.8.30-33; Zapłata wrogom za bezbożność.

Treść 2Księgi Machabejskiej 9 - Antioch IV Epifanes - jak zakończył żywot pełen pychy i przemocy..

2Mach.9.4,14-15; To przykład końca pyszałka a obietnice poprawy  już nie pomagają uciec od wyroku Boga nad nim.

Odgrażał się i pomścił , "  aby je zrównać z ziemią i uczynić zbiorowym grobem, uzna za wolne, 15. a hebra, o których sądził, iż nie są warci tego, aby ich w grobie pochowano, ale że będą żerem dla ptaków razem ze swoimi dziećmi albo będą porzuceni dzikim zwierzętom, wszystkich ich zrówna z Ateńczykami;"
" W swoim gniewie bowiem tak się wyraził: «Jerozolimę, skoro tylko tam się znajdę, uczynię zbiorowym grobem =hebra». 5. Ale Wszystkowidzący Pan, Bóg Izraela, dotknął go nieuleczalnym i niewidocznym cierpieniem. Zaledwie bowiem wypowiedział te słowa, pochwycił go nieznośny ból wnętrzności i straszne męki wewnątrz ciała. 6. Było to całkowicie sprawiedliwe, gdyż on wielu różnorodnymi katuszami zadawał męki wnętrznościom innych ludzi. 7. On tymczasem nie ustępował nic ze swej nieokiełznanej pychy. W dalszym ciągu pełen zarozumiałości, dysząc ogniem i złością przeciwko Żydom, rozkazał jeszcze przyspieszyć podróż. Wtedy to nagle wypadł z wozu, który niósł go z szumem, a upadek jego był tak nieszczęśliwy, że doznał porażenia wszystkich części ciała. 8. I ten, który niedawno w swojej nadludzkiej pysze był przekonany, że może rozkazywać falom morskim i wyobrażał sobie, że na wagę może rzucić szczyty gór, znalazł się na ziemi, skąd zabrano go do lektyki, co było wyraźnym dla wszystkich przykładem mocy Bożej. Doszło do tego, że nawet z oczu  bezbożnika wydobywały się robaki, a ciało jego za życia w boleściach i mękach odpadało kawałkami, na skutek zaś przykrej woni, jak się od niego rozchodziła, całe wojsko cierpiało na mdłości. 1Tego, któremu krótko przedtem wydawało się, że dotyka gwiazd na niebie, nikt nie mógł znieść, tak nieznośnie silny był zaduch."
Zaczął pozbywać się pychy pod Bożym biczem. 

2Mach.9.12: Powiedział te słowa: «Słuszną jest rzeczą poddanie się Bogu, a kto jest śmiertelny, nie powinien się uważać za równego Bogu».
- modlił się nikczemnik do Boga i obiecywał cofnąć swoje rozkazy zniszczenia Izra
- święte miasto i mieszkańców  uzna za wolne /w.14-15/
- ograbił świątynię wcześniej a teraz zwróci święte naczynia - w.16
 = i przyozdobi Przybytek  najpiękniejszymi darami. - w.16;
- wydatki na ofiary pokryje on sam- w.16;
- sam zostanie Żydem w.17;
- obejdzie wszystkie zamieszkałe miejsca i  będzie ogłąszać  moc Boga Izra. w.17
Antioch napisał list do Izra : 2Mach.9.
- 19-21- o wdzięczności Niebu
- w.21; o sobie napisał, że jest jak ich kochającym przyjacielem
- w.22 - o chorobie ale ma nadzieję wyjść z niej.
- w.25 - mianował królem swego syna
- w.26-27;  prosił Izra o przychylność dla jego syna

Portret Antiocha - w.28 -zabójca, bluźnierca , złodziej/w.16/, pełen nieokiełznanej nadludzkiej pychy i zarozumiałości /w.7,8/, nienawidzący Izra /9.4,14-15/ ,

Treść 2Księgi Machabejskiej 10;
Juda Machabeusz i oczyszczanie świątyni.
2Mach.1-8;
Machabeusz pod wodzą Boga Echad 
= odbił Święte Miasto
= obce ołtarze i gaje znieśli
= oczyścili świątynię
= wykrzesali ogień z kamieni
= złożyli ofiarę 
=rozniecili ogień kadzenia i zapalili lampy
=  wyłożyli chleb
= upadli całym ciałem przed Bogiem prosili, by juz nigdy tak ich nie karał, nie wydawał barbarzyńskim narodom.

Tego samego dnia kiedy świątynia zostałą zbezczeszczona 25 Kislew - tego samego dnia zostałą oczyszczona.
Z radością obchodzili to święto na wzór Święta Namiotów tylko, że nie w domach ani namiotach tylko w w grotach i górach./2Mach.10.6-8/ .
Wiązanki, zielone gałęzie,palmy w rękach i śpiewali hymn na cześć Boga, ze pozwolił im sszczęśliwie oczyścic świątynię. 
Postanowili uroczyście, uchwałą i ślubowaniem, że co roku będą obchodzić ten dzień. 

2Machabejska 10.9- Rządy Antiocha Eupatora, synu po Antiochu 4 .
Lizjasz i Makron /Ptolemeusz/- 2Mach.10.9-13; Makron chciał być sprawiedliwy dla Żydów ale przez to obwołano go zdrajcą i zmuszono do eutanazji przez otrucie.
Gorgiasz i Idumejczycy - 2Mach.10.14-15; wzniecali wojnę z Hebra.
 2Mach.10.29-30; "Gdy rozgorzała zażarta walka, przeciwnikom ukazało się z nieba pięciu wspaniałych mężów, na koniach ze złotymi uzdami, którzy stanęli na czele Żydów. 30. Oni to wzięli Machabeusza pomiędzy siebie, osłonili własną bronią i tak strzegli go od ran, na przeciwników zaś rzucali pociski i pioruny, a ci porażeni ślepotą rozbiegli się w największym zamieszaniu." 

2Mach.11;

Lizjasz - " 4.Nie zwracał on najmniejszej uwagi na Bożą potęgę, pokładał nadzieję tylko w dziesiątkach tysięcy pieszych i w tysiącach jazdy, a także w osiemdziesięciu słoniach. "

8. "ale jeszcze byli w Jerozolimie, ukazał się przewodzący im jeździec w białych szatach i w złotej zbroi, wywijający włócznią. Wszyscy więc razem błogosławili miłosiernego Boga, a dusze ich tak były pełne ufności{...} 10 Wyruszyli więc w szyku bojowym, mając z nieba sprzymierzeńca, gdyż Bóg się nad nimi zmiłował. 11 Jak lwy rzucili się na nieprzyjaciół i powalili[...]Sam tylko Lizjasz uratował się dzięki haniebnej ucieczce."

Doszło do rozejmu.

2Mach.12.   JAFA  i  JAMNIA
2Mach.13;Lizjasz, Menelaos, wyprawa Antiocha V Eupatora
2Mach.14; Alkimos , Nikanor i Juda
2Mach.15; Nikanor i bitwa.



3. Treść 3 Ks.Machabejskiej.
Opisuje wydarzenia na  50 lat przed 1Ks.Machabejską. O prześladowanych Żydach. rok 217 p.n.e.



4. Treść 4 Ks.Machabejskiej.
Kanon prawosławny gruziński. Znajduje się w Septuagincie.Księga jest związana nieznacznie z 2Ks.Machabejską.

5. 5 Księga Machabejska. Napisana po grecku. /VI ks.Wojny żyd.Flawiusza/

6. 6 Ks.Machabejska. Poemat Syryjski./patrz: 4 Ks.Machabejska/. Podobna do 4 ks.Machabejskiej.

7. 7 Ks.Machabejska - źródł syryjskie
8. 8 Ks.Machabejska - źródła syryjskie

Księgi Mekabiego - 3 etiopskie księgi.


9. Ciekawostki i kontrowersje.

3 księgi Mekabiego -kanon etiopski ; zawierają wzmianki o Chrystusie.
Machabeusz po hbr. oznacza "Młot"
Septuaginta - pierwszy przekład Biblii hebrajskiej. 

..............................................

W Biblii jest opisany zwyczaj ojcowski:
Gdy nadchodzi śmierć wtedy ojciec wyznacza synom zadania, błogosławi swoim synom, często prorokuje, zapowiada , określa ich przyszłość. Dotyczy to np.Izaaka lub Jakuba. Tu w 1ks.Machabejskiej Matatiasz, ojciec 5 synów, błogosławi im. Opis: 1Mach.2.49-70;
Obecnie brak jest takiego zwyczaju, wyparły je być może  inne tradycje. Zastanawiam się czy ojcostwo straciło na wartości ? Stało się lękiem i ucieczką, niemożnością, jakby ktoś wyjął ojcom wszystkie żebra i pozbawił kręgosłupa?
Małżeństwo, rodzina, rodzicielstwo stało się tak ogromnym wyzwaniem dla wielu, nie do pokonania, nie do podejścia pomimo wielu dostępnych doradców, psychologów, terapeutów. Dzieci stały się jakąś karą dla młodych ojców i pułapką życiową a nie jak kiedyś siłą rodziny. 
Kto pracował przez lata nad umniejszaniem rodzinie, rozrywaniem rodziny, zabieraniem dzieci rodzicom...przyspieszaniem ich zgonów w imię dobra , niemożność utrzymania domu i rodziny z jednej pensji ? 
To wszystko budzi strach. Młodzi nie chcą dzieci, bo na kim ma polegać młoda kobieta kiedy ojciec okazuje się kolejnym nieporadnym i przewrażliwionym dzieckiem?  Czego a może Kogo zabrakło w życiu? 
Księgi Machabejskie pokazują przyczyny nieszczęścia narodu i jak ogromny wpływ mają zdrajcy narodu, skorumpowani wpływowi ludzie, posłuszeństwo wobec zła i zepsucia, brak uległości wobec Boga nawet w samych instytucjach religijnych. To wszystko wpływa na rodzinę i ojcostwo.
Ryba psuje się od głowy.

Czy pokazuje się współcześnie bojowych ojców, bohaterów, bo zdobył kraje, narody , walczył mieczem za kraj, wojował o dobro  na wszystkich kontynentach, by rodzina jego mogła być bezpieczna ? Nie. Dziś słyszymy o takich mężczyznach, ojcach, którzy  wyszli z nałogów, przestali pić lub palić a teraz są cały czas alkoholikami-bohaterami lub narkomanami-czystymi, teraz dochodzi do siebie, bo nałóg może wrócić się przecież. Nie widać i nie słychać powszechnie w tv o ojcach, którzy ciężko pracują na rodziny, dokonują wiele dobrego dla rodziny, prawdziwych facetów, na których wspiera się matka jego dzieci, dom. Nie słychać powszechnie o ojcach budowniczych budujących rodziny. 

Oni, prawdziwi ojcowie są ale nie pokazuje się ich. A jeśli już pokazuje się w mediach to jako człowieka ale nie jako ojca, wartość rodziny, filar rodziny.  

Kobiety coraz częściej zmuszone są walczyć same o byt dla dzieci a nawet uciekać przed "wojownikiem rodzinnym", który stanowi zagrożenie dla nich a by znaleźć bezpieczeństwo trzeba uciekać, chować się po ośrodkach, dochodzić przed sądem swoich praw i często nie wchodzić w drogę MoPR-owi, by nie dobił kobiety i nie zabrał jej dzieci. Mężczyźni już nie potrafią wpływać jeden na drugiego, by walczyć dla dobra rodzin ale wspierają się i szkolą się wzajemnie , by walczyć przeciwko własnej rodzinie, by upodlić matkę swoich dzieci a przy okazji swoje dzieci.

Jest wielu wartościowych mężczyzn, ojców, mężów ale nie jest to pokazywane publicznie w mediach. Wartościowsze i bardziej interesujące stały się w mediach afery rodzinne, przemoc, spory, wzajemne zwalczanie się . Jakby ktoś tych ludzi napuszczał celowo na siebie.

............................................................... 



  7. Hasła   

a/ 
Data Świąt 1Mach.

b/  
Bohaterowie 1Mach.2;


= Matatiasz,syn Jana, syn Symeona, kapłan z pokolenia Joariba z Jerozolimy. Miasto Modin. Matatiasz, wpływowy zwierzchnik, sławny i wielki, miał 5 synów. :1Mach.2.1-6; Mach.2.1-70; Matatiasz, zmarł w 146 roku. 

 
/ Miał 5 synów
1/ Jan "Gaddi", 
2/ Szymon "Tassi", jemu mają być posłuszni wszyscy bracia. 1Mach.2.65;
3/ Juda  "Machabeusz", dowódca wojska izra.1Mach.2.65 - 9.22; 
4/  Eleazar "Auaran", 
5/ -  Jonatan "Apfus", Mach.9.23-12.53; 
Bracia - 1Mach.3.2- walczyli w obronie Izra.
Mach.13 - 16.24; Szymon



OSOBY

ALEKSANDER WIELKI

ANTIOCH iii
ANTIOCH IV EPIFANES

Matatiasz i 5 synów

NARODY

KRÓLOWIE


KRAINY Miasta

Jerozolima za czasów greckiej okupacji. 1Mach.1;

MODIN  - 1Mach.2.15-27,70;


GÓRY- miejsce ucieczki Matatiasza i synów przed grekami. 1Mach.2.27-28;
 
PUSTYNIA, JASKINIE  - miejsce ucieczki przed Grekami. 1Mach.2.29-38;


ROŚLINY



ZWIERZĘTA
bydło - 1Mach.2.



DATY


STRATEGIA

SZABAT  I  ŚWIĘTA Boże

8. Pytania i odpowiedzi do 1 i 2Ks.Machabejskiej.

1Ks.Machabejska: 1;          

💠Kim był Aleksander Wielki ? - 1Mach.1-4;
💠Aleksander Wielki nie miał dzieci i komu przekazał władzę? - 1Mach.1.5-8;
💠Ile lat rządził Aleksander Wielki ? - 1Mach.1.7; 12 lat
💠Jak rządzili następcy Aleksandra Wielkiego ? - 1Mach.1.19; dokonali wiele złego na ziemi.
💠Jaki był wpływ na państwo miały zawierane przymierza z sąsiednimi pogańskimi  narodami? 1Mach.1.13-15; 
/-powstaje gimnazjum o zwyczajach pogańskich
- pozbyli się znaku obrzezania
- odpadli od Świętego Przymierza
- sprzysięgli się z poganami
- zaprzedali się, by robić to, co złe /
💠Jakie 2 państwa zdobył Antioch IV w ok.140 roku? 1Mah.1.16-20;
/ Egipt i =Izra/.
💠 Czego dopuścił się Antioch IV w pierwszym ataku na Jerozolimę ? - 1Mach.1.21-24;
/ w swojej pysze wtargnął do świątyni i ukradł świętości a potem je połamał :
- złoty ołtarz, świecznik z przyborami, stół pokładny, naczynia do ofiar płynnych,
czasze, złote kadzielnice, zasłonę, wieńce, złote ozdoby fasady świątynnej,  
- zabrał srebro, złoto , kosztowne naczynia, ukryte skarby
- uczynił rzeź w Jerozolimie
- przemawiał z ogromna pychą /

💠Jak czuli się  w Izra po napadzie przez Antiocha IV, rzezi dokonanej przez niego i kradzieży świętych kosztowności ? 1Mach.1.25-28;
/ głęboka żałoba, narzekanie, bezsilność, lament, płacz, wstyd /

💠Drugi atak na Jerozolimę po 2 latach przez przełożonego nad Mizyjczykami posłany przez króla. Uczynił to podstępem. Przyjechał rzekomo w sprawach pokojowych. Jakich szkód dopuścił się 1Mach.1.29-40;
/ - zginęło wielu ludzi
- zdobył w mieście łupy i spalił je, porozwalał mury i otaczające je domy.
- kobiety i dzieci wzięli do niewoli
- przywłaszczyli sobie bydło
-Jerozolimę otoczyli nowym, mocnym i wysokim murem, obronnymi wieżami, miasto stało się dla nich warownią
- sprowadzili grzeszny naród i wiarołomny, nagromadzili broń i żywność, złożyli tam łupy , stali się groźną MATNIĄ / mafią/ dla Żydów.
- byli bez przerwy złośliwym przeciwnikiem dla izra.
- wokół świątyni wylali niewinną krew
- świątynie zbezcześcili, spustoszyli, słychać było płącz na uroczystościach
- rodowici mieszkańcy Jeruzalemu pouciekali, cudzoziemcy osiedli
- Rodzinne miasto stało się obce.
- Szabaty stały się pośmiewiskiem
- zamiast wielkości Jerozolima pokryła się w żałobie
- zamiast Wielkiej Chwały przyszło upokorzenie /

💠 jaki dekret wydał Antioch IV Epifanes dla całego narodu Izra ? 1Mach.1.41-42;
/- wszyscy mają być jednym narodem
- każdy ma zarzucić swoje obyczaje i przestrzegać nowych /
💠 Czy cały Izrael był oburzony dekretem Antiocha IV ? 1Mach.1.43;
/ Nie. Składali ofiary bożkom i znieważali Szabat. /
💠 Jakie były kolejne pisemne polecenia dla Jerozolimy i miast judzkich pod karą śmierci, by zapomniano o Prawie Boga i nakazach  ? 1Mach.1.44-51,55-61;
/ - mieli postępować wg obcych hellenistycznych obyczajów
- żeby zaprzestano ofiar dla Boga nieba i ziemi- całopalenia, krwawe, ofiary płynne.
- by znieważano Szabat i Święta Boga nieba i ziemi.
- żeby zbezczeszczono Świątynię .
- żeby sporządzić ołtarze bożkom , święte gaje i posągi bożków.
- żeby na ofiarę składać  mięso świń i nieczystych zwierząt.
- żeby zaprzestano obrzezania.
- żeby dusze brukali wszystkim, co nieczyste i światowe.
- ustanowił nadzorców nad narodem
- kara śmierci za złamanie poleceń
- miasta judzkie miały składać ofiary bożkom jedne po drugim - w.51,55;

Moje osobiste pytanie do porównania z powyższym pytaniem i odpowiedziami a dotyczy współczesności: Jacy wierzący lub instytucje religijne  zabraniają PRAWA BOŻEGO lub polecają podobne instrukcje do życia dla wierzących jak za Antiocha IV?
Porównaj powyższe odpowiedzi z poprzedniego pytania:

💠Kto przyłączył się do obcych zarządzeń ? 1Mach.1.52-53,;
/ ci, co odpadli od Bożego prawa. Przed nimi kryli się izraelici, bo czynili wiele złego. /
💠Kiedy zbudowano ohydę spustoszenia na ołtarzu całopalenia ? - 1Mach.1.54;
/ 15 Kislew145 roku./
💠 Jakie zło wyrządzał hellenizm Izra ? 1Mach.1.55-64; /44-51/;
/- ofiary kadzielne składano przed drzwiami domów na ulicy / to kojarzy mi się z procesjami ulicznymi i tzw.stacjami przed obrazami i do modlitw. To pokazanie: kto tu kim rządzi. Czyżby zapożyczenie tego pomysłu pochodziło od hellenistów? /.
- Księgi Prawa Boga niszczono, darto  i palono , zabijano posiadaczy Prawa Bożego lub tych , którzy stosowali Prawo Boże
 / słyszałam kiedyś takie powtarzane świadectwo, że w Polsce kiedyś jeśli wydało się, że ktoś szabatuje / to IV przykazanie wg oryginału Dekalogu/ to zwalniano te osoby z pracy, utrudniano im życie ?
Jest obecnie w instytucjach religijnych chrześcijańskich mocny nacisk na unieważnianie Szabatu /IV przykazanie/ i Świąt ustalonych przez Boga /Pascha, Szawuot, Sukkot, Święto Trąbienia- Jom Terua, Pojednanie z Bogiem- Jom Kippur,/  A jeśli to prawda to daleko od hellenistów nie odeszliśmy nawet we współczesnym świecie. Zmyłka polega na tym, że na  Szabat używa się zwrotu jako Szabat Żydowski  ale to jest święto ustalone przez Boga dla wszystkich, którzy chcą Bogu JHWH służyć i każdy może brać udział / Izaj.56/. Kiedy dochodzi do człowieka ta świadomość to staje się niewiarygodne, że być może jesteśmy pod wpływem obcych wpływów, obcych Bogu.  Tak mi się te akcje hellenistów kojarzą ze współczesnym środowiskiem religijnym. /
- wymordowano kobiety, które obrzezały swoje dzieci i powieszono im niemowlęta na szyi.
- zabijano tych, którzy dokonywali obrzezania i rodziny obrzezanego dziecka.
- za spożywanie czystych zwierząt według Prawa Bożego, helleńczycy mordowali naród. / 

💠Jak nazywano spożycie mięsa nieczystego np.wieprzowiny ? 1Mach.1.63;
/ - skalaniem siebie
- zbezczeszczenie świętego Przymierza/
💠 Czy wszyscy okupowani Żydzi jedli nieczyste mięso /wieprzowinę/ , by uniknąć śmierci  ? 1Mach.1.62-64;
/- Nie. Wiele osób wolało wybrać śmierć niż jeść zakazaną przez Boga nieczyste pokarmy składane bożkom w ofierze./


1Machabejska 2;    
💠 Miasto Modin. Ilu synów miał wpływowy, zwierzchnik sławny i wielki,
 Matatiasz, syn Jana, syn Symeona, kapłan z pokolenia Joariba z Jerozolimy? 1Mach.2.1-6;
/=  miał 5 synów
1/ Jan "Gaddi", 
2/ 1Mach.2.65 -  Szymon "Tassi", jemu mają być posłuszni wszyscy bracia.
3/ 1Mach.2.65 - 9.22; Juda  "Machabeusz", dowódca wojska izra.
4/ Eleazar "Auaran", 
5/Mach.9.23-12.53; -  Jonatan "Apfus"/

💠W jakich rejonach już dekrety weszły w życie i obowiązywały ? - 1Mach.2.18;
/- wszystkie narody, Juda i Jerozolima./
💠 Co obiecano Matatiaszowi za to, by pokazał innym jak przestrzega się dekretów okupanta ? 1Mach.2.15-18;
/= będą należeć do królewskich przyjaciół
- on i jego synowie zaszczytnie będą obdarzeni srebrem, złotem i innymi darami./
💠Co  synowie i krewni dawali Matatiaszowi ? 1Mach.2.17,20-22;
/opinię, wsparcie przed wrogiem, poleganie na sobie pomimo zagrożenia. poczucie, że nie był sam/
💠Jak Matatiasz zareagował na propozycję łapówki od królewskich wysłanników? - 1Mat.2.19-22;
/- będą postępować zgodnie z Przymierzem Boga, 
- królewskim nakazom nie będą posłuszni i
- nie odstąpią od PRAWA BOGA ANI W LEWO, ANI W PRAWO./
💠Co się wydarzyło w Modin przy ołtarzu , że Matatiasz zapałał gorliwością /aż nerki zadrżały/ o Prawo  i postąpił jak Finees Zambriemu ? 1Mach.2.23-26;
 / por. Liczb 25.6-15;/
/- zabił urzędnika królewskiego przy ołtarzu oraz judejczyka, rozwalił ołtarz/

Przykładem płonącego gorliwością może być Jeszua / Jezus/, który przegonił ze Świątyni sprzedawców, ich woły, owce i gołębie, wekslarzy,   biczem z powrozów . Opisana historia w Ew.Jana  2.13-17; ps.69.9; 

💠 Jakie słowa Matatiasz wykrzyczał na ulicach ? Mat.1.2.27;
/ "Niech idzie za mną każdy, kto płonie gorliwością o Prawo i obstaje za przymierzem"./
💠Dokąd uciekł Matatiasz z synami kiedy zabił przy ołtarzu judejczyka i wysłannika królewskiego zmuszającego go do złożenia haniebnej ofiary ? 1Mach.2.28;      / - w góry/ 
 💠Kto jeszcze uciekł z Modin na pustynię schronić się w jaskiniach ?
1Mach.2. 29-30;
/- ci, którzy szukali tego, co sprawiedliwe i słuszne . Uciekały całe rodziny i zabierano bydło ze sobą./
💠Jaka była strategia pościgu zbiegów z Modin na pustynię? 
- 1Mach.2.32-38;
/ataki celowane w szabat, by namówić uciekinierów do pohańbienia Szabatu - rozkładali obóz naprzeciwko nich. Czekali rozmyślnie do Świętego Szabatu i wtedy atakowali. Żydzi wtedy nie bronili się. Nie chcieli dać się namówić, że kiedy zbezczeszczą Szabat będą żyli. Wybrali śmierć z ręki okupanta. 
Mówili: "Umrzyjmy wszyscy z czystym sumieniem. Niebo i ziemia są naszymi świadkami, ze wy nas niesprawiedliwie mordujecie."
Zabito 1000 osób, w tym dzieci. Wyrżnięto bydło./
💠Jak na tę tragedię zareagował Matatiasz i przyjaciele ? 1Mach.2.39-41;
/- bardzo ich opłakiwali zabitych na pustyni i postanowili bronić się w Szabat, by nie zginął cały naród z pogańskiej ręki./

💠Kto dołączył do Matatiasza i jego przyjaciół ? 1Mach.2.42-44;
/-uciekinierzy Asydejczycy, izraelici mocni i odważni. Stanęli dobrowolnie w obronie Prawa. Również uciekali od złego. Wspólnie utworzyli wojsko./

💠Jaki było działanie wojska Matatiasza z asydejczykami ? 1Mach.2.44-47;
/ - uderzyli na grzeszników i zdrajców, reszta uciekła do pogan schronić się. 
- obchodzili miejscowości i rozwalali ołtarze
- obrzezywali każde nieobrzezane napotkane dziecko na izraelskich ziemiach
- prześladowali synów pychy- Syryjczyków
- bronili Prawa przed poganami i królami
- szczęście im sprzyjało/

Historia: Asydejczycy-  po wygranej odcięli się od Machabejczyków i z nich wyłonili się potem:
- faryzeusze
- saduceusze
- esseńczycy

💠Co przekazał Matatiasz synom przed śmiercią? 1Mach.2.49-70;

1. Jaki jest teraz czas: ? 1Mach.2.49;
 ; teraz jest gniew Boga
; pycha jest górą
; panuje żądza karania
2. Co robić w tak trudnym złym  czasie? 1Mach.2.50-51;
; bronić Prawa Boga 
; jeśli trzeba oddać życie za przymierze
; pamiętać / brać przykład/ jak czynili ojcowie - 1Mach.2.51-60;

3.Jaki przykład mężów Bożych jako posłusznych Bogu i Prawu Bożemu podaje Matatiasz synom swoim ? 1Mach.2.49-60 ;
/ - Abraham, Józef, Jozue, Kaleb, Dawid, Eliasz,Chananiasz- Azariasz-Miszael, Daniel /

4.Jakich bohaterów wspomina Matatiasz dając synom ich za wzór do naśladowania i dlaczego? 1Mach.2.52-60;
; Abraham  w czasie pokusy okazał się wiernym i poczytane mu to zostało za sprawiedliwość. /por.hbr.11.8-19;
; Józef - w czasie największych trudności zachował przykazanie i kierował Egiptem. /por.hbr.11.23; 1moj.50.24/
; Finees /gr/- czyli Phinees /łac/  Pinchas,, syn Eleazara, prorok, arcykapłan. "Za gorliwość otrzymał obietnicę kapłaństwa na wieki" 1Mach.2.54;
; Jozue - został Sędzią Izraela za zachowanie Bożego polecenia . 1Mach.2.55;
; Kaleb - otrzymał dziedziczną ziemię w zamian, że przed zgromadzeniem wydał świadectwo. 1Mach.2.56;
; DAwid - otrzymał tron za swą pobożność. 1Mach.2.57;
; Eliasz - wniebowzięty za swoja wielką gorliwość o Prawo. 1Mach.2.58;
; Chananiasz, Azariasz i Miszael - przez wiarę zostali uratowani z płomiennego pieca . 1Mach.2.59;
; Daniel - był niewinny i dlatego był uratowany z paszczy lwa. 1 Mach.2.60;
5. Co jest ważne na drodze wiary w bardzo trudnej próbie patrząc na przykłady mężów Bożych  podanych  przez Matatiasza ? 1Mach.2.25-60;
; w czasie pokusy należy być wiernym
; zachowajcie przykazania
; wydawajcie świadectwo
; bądźcie pobożni
; bądźcie gorliwi o Prawo
; miejcie wiarę
; bądźcie niewinni
6. Czego i kogo nie obawiać się w bardzo trudnej sytuacji, próbie i dlaczego ? 1Mach.2.62-63;
; pogróżek człowieka grzesznego , bo: 
= Chwałą człowieka grzesznego jest gnój i robactwo.
= dziś jest i wywyższa się a jutro go nie ma," wrócił do prochu i przepadły zamysły." 

7. Jakie słowa przypomniał Matatiasz synom o tym kiedy nie zawiodą się na Bogu ?
"Nie zawiedzie się ten, kto pokłada nadzieję w Bogu." 1Mach.2.61;

8. Co powiedział Matatiasz przed śmiercią do synów o Prawie Bożym? 1Mach.2:50,58,64,67,68;
- brońcie Prawa - 1Mach.2.50;
- bądźcie jak Eliasz gorliwi o Prawo Boga. - 1Mach.2.58;
- bądźcie mężni i mocni w zachowywaniu Prawa Boga. 1Mach.2.64;
- zachowując Boże Prawo dostąpicie chwały. 1Mach.2.64;
- ściągnijcie wszystkich, którzy strzegą Prawa Boga Stwórcy i wykonajcie pomstę w imieniu ludu . 1Mach.2.67;
- trzymajcie się przepisów Prawa Bożego. 1Mach.2.68

9. Jak Matatiasz przed śmiercią rozdzielił zadania między synów w sprawie ich ojczyzny ? 1Mach.2.65-69:
- Szymon będzie zastępować ojca i jako, ze jest rozważny, wszyscy będą słuchać się jego.
- Juda Machabeusz, o nadzwyczajnej wyróżniającej się sile, będzie dowódcą wojska i będzie prowadzić wojny z ludami.
- wykonajcie pomstę i odpłaćcie się poganom
- trzymajcie się przepisów Prawa Boga.
- pobłogosławił synów

💠Kiedy zmarł Matatiasz i gdzie go pochowano ? 1Mach.2.70;
- zmarł w 146 roku , pochowany w Modin.

💠Co jest chwałą grzesznego człowieka ? 1Mach.2.62-63;
" Chwałą człowieka grzesznego jest gnój i robactwo."

1Ks.Machabejska 3 - pytania do treści rozdziału.


💠Czego dokonał Juda Machabeusz ? 1Mach.3.1-9;
💠Spośród wielu dokonań Judy Machabeusza co zrobił najważniejszego dla Izraela ? 1Mach.3.8;
- odwrócił gniew Boga od Izraela
💠Czy siły wojska Judy i pogan były wyrównane ? 1Mach.3.
- Nie. Przewaga była po stronie pogan.
💠W jakiej miejscowości Juda z wojskiem pościli w sprawie zwycięstwa, wołali do Boga ,włożyli wory na siebie, głowy sypali popiołem i rozdzierali swoje szaty, grali na trąbach i krzyczęli ? 1Mach.3.46 /46-54/;
- Mispa
💠Dlaczego Juda modlił się z wojskiem w Mispa nie w Jeruzalem, świętym mieście? 1Mach.3.45;
- Jeruzalem zamieszkiwali tylko cudzoziemcy
- świątynia byłą sprofanowana
- była gospodą dla pogan
- zamek dla cudzoziemców
💠

1ks.Machabejska 4

💠Juda Machabeusz po zwycięstwie nag Gorgiaszem i Lizjaszem postanowił oczyścić świątynię. Na jakiej górze była Światynia ? 1Mach.4.37;
- Syjon
💠Jakie prace w sprofanowanej świątyni wykonał Juda z wojskiem, by oczyścić świątynię i wyświęcić ją? 1Mach.4.36-51;

💠Kiedy nastąpiło wyświęcenie Świątyni na Syjonie po jej zbezczeszczeniu przez pogan ? 1Mach.4.52-
- 25 Kislew 148 roku./ 9 miesiąc wg kalendarza hebrajskiego/ 
💠 Przez ile dni obchodzili poświęcenie ołtarza w oczyszczonej świątyni na Syjonie? 1Mach.4.56,59;
- przez 8 dni 

1Machabejska.5;


💠Przeciwko Judzie walczyło wiele narodów nawet potomkowie Ezawa. Było wiele starć i walk/ 1Mach.5.1-54/.
 Ilu ludzi zginęło po stronie wojska Judy w różnych starciach?  1Mach.5.54;
- nikt

💠Dlaczego  Józef i Azariasz doznali klęski w bitwie z poganami ? 1Mach.5.55-64;1Mach.5;17-19;
- nieposłuszeństwu podjętej strategii przez Judę Machabejczyka.


1Ks. Machabejska 6
💠Antioch IV - korzeń zła , wróg i przyczyna nieszczęść dla Izraela. Dlaczego zmarł na obczyźnie? 1Mach.6.5-8,16;
/- pojechał do Persji zbierać podatki, bo był rozrzutny
- dobiła go wiadomość o klęsce jego wojska i zniszczeniu ohydy w świątyni, którą kazał postawić. Zmarł w 149 roku./

💠Czy Antioch IV uważał siebie za okrutnego władcę po tylu krzywdach wyrządzonych Izra-lowi ? 1Mach.6.11;
-/ uważał siebie za miłosiernego i łaskawego/
💠Co zrozumiał przed śmiercią Antioch o sobie? 1Mach.6.12-13;
- przypomniał sobie całe zło jakiego dopuścił się w Jerozolimie
- zabrał święte naczynia ze Świątyni - przywłaszczył sobie.
- bez przyczyny wydał rozkaz , by wytępić wszystkich mieszkańców ziemi judzkiej.
- dotarło do niego, że nieszczęście jego jest skutkiem jego złego postępowania  -
- umiera od wielkiego smutku na obcej ziemi

Antioch V Eupator - nastepca Antiocha IV 

2Księga Machabejska 6;
 
💠2Mach.6.12-17; Jaka jest różnica między karaniem przez Boga swego narodu a obcego ?
-
-
💠2Mach.6.18- 29- 31;
Historia 90-letniego Eleazara w próbie jedzenia wieprzowiny jako znak przejścia na wiarę pogan. Chciał oddać swoje życie, by okazać wierność Bogu.
Jak postrzegano ELEAZARA za jego słowa przed męczeńską śmiercią, w których tłumaczył swoje poświęcenie ?
- że słowa Eleazara przed śmiercią były szaleństwem. wers 29;

💠2Machabejska 7.1-38;: Historia męczeńskiej śmierci 7 braci i ich matki.
Uczty ofiarne. Co ostatni z braci powiedział o gniewie Wszechmocnego Boga?  Czy matka synów namawiała i błagała, by synowie zostali za wszelka cenę uratowani i przeszli na pogańska wiarę , uniknęli tortur przez palenie ich, smażenie na patelni ? 2Mach.7.5, 6,20-23,25-29,41;

💠2Mach 7; Jakie słowa wypowiedzieli do króla kolejni katowani bracia :
- 2Mach.7.2; 1 brat - "Jesteśmy bowiem gotowi raczej zginąć, aniżeli przekroczyć ojczyste prawa».
- 2Mach.7.9;  2 brat  «Ty, zbrodniarzu, odbierasz nam to obecne życie. Król świata jednak nas, którzy umieramy za Jego prawa, wskrzesi i ożywi do życia wiecznego»
- 2Mach.7.10-11; 3-ci brat na żądanie dał język i ręce do obcięcia i powiedział : «Od Nieba je otrzymałem, ale dla Jego praw nimi gardzę, a spodziewam się, że od Niego ponownie je otrzymam». 
- 2Mach.7.14   ; 4-ty brat; -«Lepiej jest nam, którzy giniemy z ludzkich rąk, w Bogu pokładać nadzieję, że znów przez Niego będziemy wskrzeszeni. Dla ciebie bowiem nie ma wskrzeszenia do życia».
- 2Mach.7.16-17; 5-ty brat «Śmiertelny jesteś, choć masz władzę nad ludźmi i czynisz to, co zechcesz. Nie myśl jednak, że nasz naród jest opuszczony przez Boga. Ty zaś zaczekaj, a zobaczysz wielką Jego moc, jak ciebie i twoje potomstwo podda katuszom».
- 2Mach.7.18-19; 6 brat «Nie oszukuj na darmo sam siebie! My bowiem z własnej winy cierpimy, zgrzeszywszy przeciwko naszemu Bogu. Dlatego też przyszły na nas tak potworne nieszczęścia. Ty jednak nie przypuszczaj, że pozostaniesz bez kary, skoro odważyłeś się prowadzić wojnę z Bogiem».
- 2Mach.7.30-38; 7 brat najmłodszy  «Na co czekacie? Jestem posłuszny nie nakazowi króla, ale słucham nakazu Prawa, które przez Mojżesza było dane naszym ojcom. 31 Ty zaś, przyczyno wszystkich nieszczęść Hebrajczyków, nie uciekniesz z rąk Bożych. 32 My bowiem cierpimy za nasze własne grzechy. 33 Jeżeli zaś żyjący Król nasz zagniewał się na krótki czas, aby nas ukarać i poprawić, to znów pojedna się ze swoimi sługami. 34 Ty zaś, bezbożny i pomiędzy wszystkimi ludźmi najbardziej nikczemny, nie wynoś się na próżno łudząc się zwodniczymi nadziejami. Nie podnoś ręki na niebieskie sługi35 Jeszcze bowiem nie uciekłeś przed sądem wszechmocnego i wszystkowidzącego Boga. 36 Teraz bowiem nasi bracia, którzy przetrwali krótkie cierpienia prowadzące do wiecznego życia, stali się uczestnikami [obietnic] przymierza Bożego. Ty zaś na sądzie Bożym poniesiesz sprawiedliwą karę za swoją pychę. 3Ja, tak samo jak moi bracia, i ciało, i duszę oddaję za ojczyste prawa. Proszę przy tym Boga, aby wnet zmiłował się nad narodem, a ciebie doświadczeniami i karami zmusił do wyznania, że On jest jedynym Bogiem. 38 Na mnie i na braciach moich niech zatrzyma się gniew Wszechmocnego, który sprawiedliwie spadł na cały nasz naród». 


💠2Machabejska 8: Juda Machabeusz
Ilu ludzi zebrał wokół siebie Juda Machabeusz ? 2Mach.8.1;
- 6000 ludzi

💠O co modlili się z Judą Machabejczykiem do Boga? - 2Mach.8.2-4;
- by Bóg spojrzał na naród prześladowany przez wszystkich.
- by okazał Miłosierdzie Świątyni zbezczeszczonej przez bezbożników. 
- by zlitował się nad ginącym miastem i wysłuchał krwi wołającej do Niego
- aby wspomniał na mordowane dzieci jako czyn przeciwny wszelkiej sprawiedliwości
- by wspomniał na bluźnierstwa wypowiadane przeciwko Jego Imieniu.
- by okazał, że nienawidzi zła
💠Po modlitwach na co Bóg zamienił Swój Gniew ? 2Mach.8.5;
- w litość.

💠Ile wojska otrzymał Nikanor, by wytępić cały naród izra  a ile wojska miał Juda Machabeusz ? - 2Mach.8.9,16;
- 20 000 ze wszystkich narodów - Nikanor
- 16 000 Juda
💠 Jakie było zwycięstwo Judy nad Nikanorem i kiedy to się stało- 2Mach.8.24-25;
- Bóg był z nimi. ok.1000 zabitych wrogów, ranili i okaleczyli większość wojska, reszta uciekła.
- stało się to dzień przed Szabatem.

💠Jaka była klęska Tymoteusza i Bakchidesa ?  2Mach.8.30-33;
- ponad 20000 wojska zniszczone
- Filarcha, Kallistenes, inni  -  odpłata na bezbożnych 

💠Jak został poniżony Nikanor? - 2Mach.8.34-36;
- Nikanor  sprzedawał Żydów do niewoli. Za 90 niewolników płacił jeden talent , chciał spłacić 2 tys. długu u Rzymian /2Mach.8. 10-11;/ 
Jednak uciekł z pola walki jak zbiegły niewolnik i przyznał, że Izra ma swego Obrońcę, Boga, Któremu Izra służy zgodnie z Jego Świętym Prawem.

💠2Mach.9 ;Jak zakończył życie zabójca i bluźnierca Antioch IV ? 
- 2Mach.9.28- cierpiąc największe boleści

💠Jak i kiedy Izra postanowił upamiętnić Oczyszczenie świątyni - 2Mach.10;5-8;
- 25 Kislew
- na wzór Święta Namiotów

💠Dlaczego Ptolemeusz zwany Makronem 😷nazwany został  zdrajcą, popełnił samobójstwo ?
- bo chciał zachować wobec Żydów sprawiedliwość. 2Mach.10.12-13;
💠Kto wzniecał ciągłe wojny z Izra? - 2Mach.10.14-15; 
-Gorgiasz
- Idumejczycy / przyjmowali zdrajców Izra u siebie/

- żołnierze Szymona okazali się zdrajcami. Co znimi uczyniono?  - 2Mach.10.20-21;
Tymoteusz
💠Lizjasz - 2Mach.11







💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠





Bracia - 1Mach.3.2- walczyli w obronie Izra.
Mach.13 - 16.24; Szymon
Mach.2.1-70; Matatiasz, zmarł w 146 roku. 


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz