Księgi Machabejskie

 

Co tu znajdziesz?
0. Ogólne wiadomości o 1-8 Księgach Machabejskich. 
1. Treść 1 Ks.Machabejskiej - kanon katolicki, prawosł, i koptyjski
2.Treść 2Ks.Machabejskiej. - kanon katolicki i prawosławny, opis pierwszych 7 rodziałów 1Ks.Mach..

3. Treść 3 Ks.Machabejskiej- kanon prawosławny. Obecna w Septuagincie.

4. Treść 4 Ks.Machabejskiej.

5. Treści pozostałych ...

6. Ciekawostki i kontrowersje.

0. Ogólne wiadomości o 1-8 Księgach Machabejskich. 

1 Ks.Machabejska napisana została w języku hebrajskim / po hbr.nie ma zachowanej tylko po grecku/ , 2-5 księga napisana w języku greckim ,  w języku syryjskim - 6,7,8 księga.

1-2Ks.Machabejska istnieje w Biblii w kanonie katolickim, prawosławnym, koptyjskim. Nie ma ich w kanonie hebrajskim ale uznana w judaiźmie jako księga historyczna. 

1Ks.Machabejska 

Historia Machabeuszy dotyczy 175-134 rok p.n.e.

Co opisują Księgi Machabejskie?

= mechanizm przejmowania  przez wrogów władzynad innym krajem.

=  wszelkie taktyki zdrajców własnego kraju - zakłamani donosiciele na swój kraj, nienawiść zdrajców do ziomków, własnego kraju.

= do wojen  prowadzi ludzka chciwość , zachłanność władzy, żądza władzy i kontroli innych ludzi. Rzadko wojny wywoływane są przez nieporozumienia.

= sprzymierzenie i korzyści dla kraju.

= kogo Bóg wynagradza

=

=

1. Treść 1 Ks.Machabejskiej. 16 rozdziałów.

Historia dotyczy 161 r.p.n.e.

Matatiasz - 1Mch.1.1-2.70;

Juda Machabeusz - 1Mach.3.10-9.22;

Jonatan - 1Mach.9.23-12.53;

Szymon - 1Mach.

Treść 1Księgi  Machabejskiej:

historia:

Filip II Macedoński - król Macedonii ur.382rp.n.e. , panował ok.359-336 p.n.e; Jego następca to Aleksander III Wielki . Filip II Macedońśki pochodzi  dynastii   Argeadzi, syn Amyntasa III /czasy słabej Macedonii/ i Eurydyki I, księżniczka z Linteksis, potem królowa Macedonii. Miał rodzonych 2 braci i siostrę, siostrę i przyrodnich 3 braci. Amyntas III miał 2 żony. Druga to Gygaja.

1Ks.Mach.1.1-9; - opis potęgi Aleksandra Macedońskiego. Panował 12 lat. Jego serce wzbiło się w pychę /komentarz 1000-latki zaznacza, że chodziło tu o żądanie kultu boskiego/. Aleksander Macedoński rozdzielił swoje królestwo między swoich wodzów. Po jego śmierci włożyli diademy królewskie sobie na głowę a po nich ich synowie. Dokonali wiele złego na ziemi.

1Ks.Mach.10-40 historia Antiocha IV Epifanesa , syna Antiocha III Wielkiego- władca starożytnej Syrii. Antioch IV - Ostatni król z dynastii Seleucydów w Judei w latach 175-163 pne..

Spomiędzy wszystkich wodzów, nastepców Aleksandra Wielkiego wyrósł  korzeń  wszelkiego grzechu, zła - Antioch /1Mach.1.10/.

Wiarołomni  z Izra postanowili wejść w przymierze z okolicznymi sąsiadami, wrogami nawet. To oznaczało otwarcie wpływów na Izra dla Antiocha IV.

Król Antioch dał władzę, by izra wprowadził pogańskie obrzędy. 

Wiarołomni zaczęli wprowadzać pogaństwo w izra od :

a/ budowy pogańskiej szkoły w Jerozolimie. 1Mach.1.14.

b/ pozbyli się znaku obrzezania i odpadli od Świętego Przymierza. 1Mach.1.15;

c/ sprzęgli się z poganami 

d/ i zaprzedali się im, by czynić to, co złe w oczach Boga.

Antioch IC zdobył Egipt a potem Izra. Okradł światynię w Jeruzalem ze skarbów, urządził rzeź. "Przemawiał z ogromną pychą."/1Mach.1.24; 20-28/;

1Mach.1.29-32; Po 2 latach zdradziecko napadł na Jeroolimę, wymordował wielu mieszkańców , spalił domy, porozwalał mury.

1Mach.1.Miasto Dawidowe stało się miastem dla cudzoziemców a izra musieli uciekać. Świątynia spustoszona, zbezczeszczona. "Dla własnych obywateli miasto stało się obcym miastem."- "Szabaty stały się pośmiewiskiem."1Mach.1.39,33-40;

Stali się groźną MATNIĄ./1Mach.1.35/

Przykład Multi - Kulti - Dekret pod karą śmierci /1Mach.1.50,57/ Antiocha IV: 1Mach.1.41-62:

- jedna religia hellenistyczna

- zakaz przestrzegania Prawa Bożego , zapomnieć - 1Mach.1.49,57,

- kara śmierci za samo posiadanie Prawa Bożego /1Mach.1.57/

- zmuszanie do składania bożkom helelnistycznym ofiar /1Mach.1.51/

- znieważanie szabatu,świąt Boga Stwórcy / 1Mach.1.43,45;2.32-41-walki w szabat, /

- zakaz obrzezania /1Mach.1.48,15,60-61,/, 

- ogłoszono śmierć dla matek za obrzezanie ich dzieci, wieszano im na szyje te dzieci, zabijano domowników i obrzezujących./1Mach.1.60-61/

- zakaz obrzędów świątynnych

- nakaz bezczeszczenia świątyni

- składanie ofiar z nieczystych zwierząt / np.świnie/

- brukanie się nieczystościami i światem

Spomiędzy Izra wielu podobał się dekret i przyłączyli się do okupanta, uczynili wiele złego dla kraju /1Mach.1.52/ Pozostali musieli uciekać /1Mach.1.52/. 

1Mach.1.54-58; 15 Kislew 145r.p.n.e.- ustawiono " ohydę spustoszenia " /ołtarz Jowisza Olimpijskiego wg komentarza 1000-l/ na terenie Świątyni , w miastach budowano ołtarze bozkom hellenistycznym a przed drzwiami domów skłądano ofiary kadzielne bożkom.

U kogo znaleziono Prawo Boże tego zabijano / Torę, 5 ksiąg Biblii/ , darto i palono Prawo.

1Mach.1.59-61  ; 25 Kislew - zgodnie z dekretem wymordowano matki, które obrzezały swoje dzieci, powieszono dzieci na szyjach matek, zabito domowników i dokonujących obrzezania.

Wielu ostanowiłonie skalać sie nieczystym pokarmem.

Historia o Antiochu IV Epifanesie, zajrzyj tu pod linka po wiele  bliżej historycznych ciekawostek:https://delet.jhi.pl/pl/psj?articleId=15854 

Krótka notatka z tego zapisu:-Arcykapłan Jazon zbudował gimnazjum , gdzie młodzież żydowska ćwiczyła nago.

To skolei powodowało, że wiele osób chciało ukryć znak obrzezania i stosowano zabiegi chirurgiczne . Antioch IV dążył do przymusowego shellenizowania Żydów, coś w rodzaju współczesnego multi-kulti. Dokonał rzezi w Jerozolimie, zbezcześcił świątynie w Jerozolimie, zrabował skarby świątynne i złozył tam ofiary pogańskie.

Posągi bogów greckich umieszczano nawet na ulicach oprócz światyni, zobowiazano przymusowo do uczestniczenia w obrzedach pogańskich, zabroniono obrzezania i szabatu,świąt i posiadania Tory /pierwszych 5 ksiąg Biblii/ pod goźbą kary śmierci. Zarządził najazd i rzeź na Jerozolime, zburzył jej mury wzniesione przez Nehemiasza.

Z wiki - najmłodszy syn Antiocha III. Antioch IV  wzniósł w światyni w Jerozolimie posąg Baala-Szamona / gr. odpowiednik Zeusa/. złożył ofiarę ze świni. 

Kazał zgasić lampę nieustannie palącą się w świątyni. Zmarł w nieznanych okolicznościach. Budował hojnie dla Grecji świątynie.

Biblia - Antioch IV był bardziej rozrzutny niż inni królowie.1Mach.3.30;

Antioch na każdym polu doznał klęski aż się rozchorował. Uważał sie w swej włądzy za łaskawego i miłosiernego. 1Mach.6.11;

Słownik :

Wiarołomni /do 1Mach.1.11/; - zdrajcy, ci, którzy złamamli przysięgę, nie dotrzymujący przyrzeczenia, niewierny, nielojalny,bałamutny, nieuczciwy, nierzetelny, wężowy, wilczy,judaszowy itd

 

1Ks.Machabejska 2

1Mach.2.1-5; Sytuacjaw kraju: Jerozolima Święte Miasto upadło, kraj upadł, mordowano niewinne niemowlęta, zabijano mieczem młodzież, świątynia w rękach obcych jak człowiek bez czci,kraj zniewolony, świetość obrócona w niwecz przez pogan i zdrajców, ludzie zmuszani do odstępstwa.

"1.W tym czasie powstał Matatiasz, syn Jana, syna Symeona, kapłan z pokolenia Joariba z Jerozolimy, który mieszkał w Modin. 2. Miał on pięciu synów: =Jana, który miał przydomek Gaddi, 

=Szymona, który miał przydomek Tassi,  

=Judę, który miał przydomek Machabeusz /hbr.Młot/,  

=Eleazara, który miał przydomek Auaran,  

=Jonatana, który miał przydomek Apfus. 

Zwrócono się do Matatiasza jako osoby z autorytetem, by dał przykład innym w wypełnianiu dekretu Antiocha IV w zamian za przyjaźń z wrogiem i odarzenie srebrem i złotem, darami. 1Mach.2.15-18;

1Mach.2.19-22; Matatiasz odmówił zdrady Boga, nie chciał wyprzeć się Prawa Bożego. 1Mach.2.23-27;Wpadł w słuszny gniew na widok składania w świątyni ofiary ohydy. Zabił judejczyka i urzędnika królewskiego, który zmuszał do skaądania ofiar ohydy, rozwalił ołtarz jak Finnes Zambriemu. /Liczb 25.6-16/ i uciekł z synami w góry.

1Mach.2.29-41;

Ci, którzy chcieli służyć Bogu Stwórcy, Bogu Abrahama, i przestrzegać Bożego Prawa, to uciekli na pustynię do jaskiń, razem  z rodzinamii bydłem. Byli ścigani jako buntownicy króla Antiocha. Zaczepiani byli zbrojnie w szabat przez wrogów.

"Nie znieważymy szabatu." "Niesprawiedliwie nas mordujecie."wołali wierni Bogu izra.. /1Mach.2.34,37/. Postanowili w szabat nie bronić się. W czasie szabatu zabito niebroniacych się ok.1000 ludzi i bydło. Matatiasz z przyjaciółmi postanowili bronic się wczasie szabatu, by wszyscy nie zginęli.

1Mach.2.42- Do Matatiasza przyłączyli się Asydejczycy, żydzi mocni i odważni, utworzyli wojsko przeciwko grzesznikom i wiarołomcom.

Mattaiasz rozwalał pogańskie ołtarze, obrzezywali nieobrzezane dzieci,bronili Prawa Bożego przed poganami, prześladowali synów pychy /syryjczyków - wg koment 1000-l/.

1Mach.2.49-70; Matatiasz przekazał, by synowie bronili Prawa Bożego a nie zawiodą się na Bogu. Podał przykłady z Tanach / historii. Umiera Matatiaszw 142r.p.n.e; Ojca miał zastepować Szymon jako człowiek rozważny . A Juda Machabejczyk jako najsilniejszy ma prowadzić walki  z wrogami. Matatiasz był bardzo opłakiwany.

Historia:

Asydejczycy 1Mach.2.42;7.13; 2Mach.14.2;= po hbr.chasydzi, czyli z gr.assidaioi =  wierni .poparli powstanie Machabeuszy, postanowili jako izra wytrwać w  wierze i wierności wobec Prawa Bożego. / https://delet.jhi.pl/pl/psj/article/15509/asydejczycy/.

CHasydyzm antyczny powstał od czasów Aleksandra Wielkiego. Doszło do rozłąmu po czasie na faryzeuszy i esseńczyków. Walczyli o wolność religijną i wyparcie pogaństwa./wiki/

1Mach.3.1-9; - Juda o przydomku Machabeusz /młot/ - w czynach podobny do lwa. Szczęście mu sprzyjało. Bezbozni byli przerażeni. Naraził sie wielu królom.

Odwrócił gniew Boży /?/ od Izraela.

Walki zwycięskie:

1/ = z Apoloniuszem - 1Mach.3.10-12; Po zwycięstwie zabrał miecz Apoloniusza i walczył nim do końca życia.

2/ = z Seronem - 1Mach.3.13-26; Juda zwycieżył nawet jako  mniejszy liczebnie.

"19. Zwycięstwo bowiem w bitwie nie zależy od liczby wojska; prawdziwą siłą jest ta, która pochodzi z Nieba. 20. Oni przychodzą do nas pełni pychy i bezprawia po to, aby wytępić nas razem z żonami naszymi i dziećmi i aby nas obrabować. 21. My zaś walczymy o swoje życie i o swoje obyczaje. 22. On sam skruszy ich przed naszymi oczami. Wy zaś ich nie obawiajcie się!» 

3/ =1Mach.3.27-37; Klęska Lizjasza. Antioch szykuje wielką wojnę z Izra jednak zabrakło mu pieniędzy i jedzie do Persji zebrać podatki na pokrycie kosztów wojny. Zostawia Lizjusza  na swego zastępcę i wychowawcę syna Antiocha V., każe zniszczyć Izra.

1Mach.3.38- 45; Lizjusz wybrał wybrał Ptolemeusza, Nikanora,Gorgiasza i zebrał dla nich  40 000 pieszych, 7000 konnicy,by spustoszyc ziemię judzką.Przyłączyły sie oddziały z Syrii,ziemi filistyńskiej, oraz kupcy chcący pojmać izra na swoich niewolników. Zło przybrało ogromny rozmiar. Jednak izra postanowili bronić się przed unicestwieniem.

1Mach,3,46-60;   Mispa: niegdyś miejsce modlitwy izra.

Pościli. Włożyli wory na głowy, głowy posypali popiołęm,rozdarli swoje szaty. Rozwinęli Księgę Prawa, by zadawać pytania, potem przynieśli szaty kapłąna, 10-cinę, przywołali nazirejczyków z pełną na koniec ich nazyreatu.

1Mach.3.50: Zawołali do Boga " Co mamy zrobić "! i przedstawili sytuację. 

1Mach.3.58; "Przepaszcie się i bądźcie waleczni."

Wszystko, swój los i kraju oddali w ręce Boga.

1Ks.Machabejska 4.1-27-61:

c.d.3/ wojny przygotowanej przez Lizjasza na rozkaz Antiocha IV. 

Gorgiasz i 5000 pieszych /z 40000/, 1000 konnicy / z 7000/. Wyruszył do obozu Judy a Juda wyruszył do obozu Gorgiasza. Minęli się.

Juda wyruszył z 3000 żołnierzy. "Teraz więc wołajmy do Nieba..."= 1Mach.4.10;

Juda zniszczył obóz Gorgiaszam spalił  i  zginęło ok.3000 wrogów.

Wraca Gorgiasz z pustego obozu Judy do swego obozu i zastał go spalonym. Przestraszyli sie i uciekli do kraju filistyńskiego. Juda i wojsko zebrali ogromne łupy i śpiewali pieśni, dziękowali Niebu, że jest dobre i łaskawe. Klęska Lizjasza.

= 4/1Mach.4.28-35;  Lizjasz szykuje kolejny napad na Izra. Klęska.

Zgromadził 60 000 piechoty wyborowej i 5000 konnicy.

Juda miał tylko 10 000 wojowników.

Juda modlił się : "modlił się słowami: «Błogosławiony jesteś, Wybawicielu Izraela, który natarcie mocarza złamałeś ręką swego sługi Dawida i który obóz filistyński wydałeś w ręce Jonatana, syna Saula, i tego, który broń za nim nosił. 31. Tak samo wydaj ten obóz w ręce ludu Twego izraelskiego. Niech będą pohańbieni razem ze swym wojskiem i ze swą konnicą. 32. Ześlij na nich strach, zniszcz ich odwagę i męstwo, niech drżą z obawy przed swoją klęską! 33. Powal ich na ziemię mieczem tych, którzy cię miłują, i niechaj Cię pieśniami sławią wszyscy, co znają Twoje imię». 1Mach.4.30-33;Padło 5 000 z wojsk Lizjasza, pozostali uciekli.

1Mach.4.36 - 51; Juda postanowił oczyścić i na nowo poświęcić świątynię.

Wybrał wiernych kapłanów, postawili nowy ołtarz z nieciosanego kamienia,naprawili świątynię, poświęcili ją, wykonali nowe święte naczynia, wszystko doprowadzili do doskonałosci.

1Mach.4.52-61;  25 Kislew 148r.p.n.e. , tego samego dnia poganie zbezcześcili światynię,został on na nowo poswięcony. Obchodzili to święto przez 8 dni.

Byłą wielka radosć z zakończonej hańby.

Postanowiono obchodzić co roku od tamtej pory przez 8 dni od 25 Kislew.

Wybudowano wysoki mur obronny.

1Mach.5;1-68;

1Mach.5.1-8;; Narody wzburzyło odbudowanie i poświęcenie świątyni.Postanowili wytępić i wymordować Izra.

W tym czasie Juda Machabejczyk już walczył z synami Ezawa w Idumei, przeciwko Akrabattanie, Bajanitami /Beduini/,Ammonitami, zdobył Jazer i wrócił do Judei.

Ciągłę walki, ataki przez wrogów, wyzwalanie....modlitwy i walki, modlitwy i walki... uwalnianie rodzin z rąk wroga.

1Mach.6;

Antioch na każdym polu doznał klęski aż się rozchorował. Uważał się w swej władzy za łaskawego i miłosiernego. 1Mach.6.11;

Przypomniał sobie jakie zło wyrządził w Jerozolimie i kazał bez przyczyny zniszczyć Izra, zabrał ze świątyni wszystkie skarby. Czuł , wiedział, że ten grzech ciążył na nim i niedługo umrze. Wręczył diadem Filipowi, płaszcz i sygnet , aby wychował jego syna na zarządcę. I zmarł na obcej ziemi. 1Mach.6.1-16;

1Mach.6.17- 63; Antioch V; przydomek Eupator, nadany przez Lizjasza.

Zdrajcy izra byli przeciwko swojemu narodowi.

Król  zebrał 100 000 piechoty, 20 000 konnicy, 32 słonie wyćwiczone w walce. 1Mach.6.30-47; Potężne wojsko ruszyło do ataku na Izra.

Eleazar Auaran - zabił słonia królewskiego sam ginąc pod nim. Wróg wycofał się 

1Mach.6.48-53-59; - 7-y rok jako szabatowy, rok bez siania zbóż, zapasy kurczyły się i pojawiał sie głód, 

Obrońców było coraz mniej.Lizjasz wycofuje się na wieści o przejęciu władzy przez Filipa. Musiał zając siesprawami włąsnej kariery w swoim kraju. Wysłał poselstwo do Izra w sprawie przymierza. Dowódcom przetłumaczył , że ta wojna jest nie z powodu Izra tylko dlatego, że oni zabronili izra ich obyczajów. Zawarto przymierze, jednak Lizjasz zburzył jeszcze mury i wrócił do Antiochii , pokonał Filipa, utrzymał swoje stanowisko. 

1Mach.7.

Demetriusz morduje Lizjasza i Antiocha V;

Zdrajcy i bezbożni z izra przyszli na skarge do Demetriusza na swój naród i Judę.

Izra zaczął ciemiężyć swój własny naród w większym stopniu niż poganie. 1Mach.7.1-23; Juda poprzysiągł zemstę na odstępcach /Alkimos i Bakhides/.

1Mach.7.26;Demetriusz wysyła Nikanora, by zniszczył Izra. Ten udaje nastawienie pokojowe . Chciano porwać Judę , jednak ten uciekł.

Jerozolima przyjęła Nakanora nie znając prawdziwych podstępnych zamiarów. Ten zagroził, że spali Świątynię jeśli nie wydadzą Judy. Wtedy Juda modli się:

 "41. «Gdy bluźnili posłowie króla, wtedy anioł stanął i zabił spomiędzy nich sto osiemdziesiąt pięć tysięcy. 42. Tak samo zetrzyj to wojsko dzisiaj przed nami! Niech poznają ci, którzy pozostaną, jak strasznie zbluźnił on przeciwko Twojej świątyni; osądź go tak, jak jego złość na to zasługuje»."

1Mach.7.43-49; 13 dnia miesiąca Adar Nikanor został pokonany. On pierwszy padł w bitwie. Wojsko uciekło. To był dzień wielkiej radości i postanowiono 13 Adar obchodzić uroczyście ten dzień /1Mach.7.49/

 

1Mach.8;

Juda wysyła delegację do Rzymu w sprawie zawarcia przymierza i wzajemnym wsparciu zbrojnym w razie zagrożenia.

1Mach.9- 

Dochodzi do starcia - w bitwie ginie Juda. Demetriusz bierze odwet za Nikanora. Wielu uciekło od Judy. 

1Mach.8.21 «Jak mógł paść bohater, który wybawiał Izraela?»

Walk stoczył Juda tak wiele , że nie można było ich spisać. 

Po śmierci Judy wielu zdrajców i bezbożnych podnieśli głowy i cały kraj odpadł od Boga. Rozpoczęło się wielkie prześladowanie tych, którzy byli poprzednio z Judą. /Jak za czasów Malachiasza./ Wybrano na wodza Izra brata Judę, Jonatana.

Jonatan i Szymon mszczą się za śmierć brata Jana - 1Mach.9.35-42;

.Bitwa nad brzegami Jordanu. Ucieczka Jonatana i wojska.

Rozpoczęto burzenie murów świątyni na rozkaz Alkimesa. Jednak zostaje on porażony paraliżem, umiera w boleściach. 1Mach.9.54=57;

Bezbożnicy z Izra znowu namawiają Bakchidesa, by zniszczyć Jonatana, sami chcieli wziąć go w niewolę. Bakchides wyruszył na Izra jednak przegrał. Jonatan zaproponował przymierze, że nigdy Bakchides nie napadnie na Izra. I tamten słowa dotrzymał.

Bezbożni izra zdrajcy zostali ukarani, usunięci z Izra.. Szymon został sędzią Izra. 

Myśl na dziś:

Dziś ci, którzy modlą się do Boga Ojca/religie Abrahamiczne/, są podzieleni, chętnie kłócą się między sobą, między wyznaniami. A korzysta na tym wróg. 

Sami izra zdrajcy ściągnęli na swój kraj prześladowania i cierpienia. Sami tez uciskali wierzących. Na wszystkim co złe, korzysta wróg.

1Mach.10; Rok 160 p.n.e.

1Mach.10.1-6; Król Demetriusz wyruszył na woję z Aleksandrem Epifanesem, synem Antiocha IV, jednocześnie szukał przymierza z Izra,z Jonatanem. Wiedział, że wyrządzono Izra wiele szkód i cierpień. Dał mu włądzę gromadzenia wojska.

1Mach.10.10; Jonatan zamieszkał w Jerozolimie i rozpoczął odbudowę, odnowę Jerozolimy. Obcy opuścili Izra.

1Mach.10.15-21. Aleksander Wielki również szukał przymierza z Jonatanem.  Uprzedził Demetriusza /1Mach.10.22-23/.

"19. Dowiadujemy się, że jesteś nadzwyczaj potężny i godzien tego, żeby zostać naszym przyjacielem. 20. Dlatego ustanawiamy cię dzisiaj arcykapłanem twego narodu, nadajemy ci tytuł królewskiego przyjaciela (przy tym posłał mu purpurę i złoty wieniec). Trzymaj naszą stronę i dochowaj nam przyjaźni!»

21. W Święto Namiotów w siódmym miesiącu sto sześćdziesiątego roku Jonatan przywdział świętą szatę. Zgromadził też wojsko i przygotował wiele broni.

1Mach.10.25- 46;Demetriusz nie rezygnuje z przymierzaz Jonatanem. Zaproponował zmniejszenie i zniesienie niektórych podatków, Jerozolima ma byc święta i wolna od 10-cin i podatków, przywraca darmo wolność każdemu Żydowi, któy był wzięty do niewoli gdziekolwiek jest a innych uhonoruje dobrymi stanowiskami z płącą. Daje wolne dni od pobierania podatków w szabat , nowia, i tam gdzie opisuje Prawo JHWH a także dniami wolnymi od przymusowych robót.

/1Mach.10.34-35/. Itd itd...pokryje koszt odbudowy Świątyni.

1Mach.10.46-50; Jonatan i Izra nie przyjęli propozycji Demetruisza. Nie uwierzyli mu i pamietali o jego krzywdach. Byli po stronie Aleksandra i walczyli u jego boku. Demetriusz poległ w jednej z walk.

1Mach.10.51-60; 162 rok. Aleksander chce nawiązać dobre relacje z Egiptem, chce zostac zieciem króla Egiptu. Wyprawiono wesele i obecny był Jonatan.

Król Aleksander ubrał Jonatana w purpurę i nie zwracał uwagi na złosliwych bezbożników Izra, którzy byli przeciwko Jonatanowi 1Mach.10.61;. Potem kazał przeprowadzić  Jonatana przez całe miasto i ogłosić: " «Idźcie z nim przez środek miasta i ogłaszajcie, żeby nikt nie odważył się wnosić jakiejkolwiek skargi przeciwko niemu i żeby nikt mu się nie naprzykrzał w żadnej sprawie». 64. Gdy zaś jego oskarżyciele usłyszeli, co zostało ogłoszone, i zobaczyli go okrytego purpurą, wszyscy pouciekali. 65. Król zaś uczcił go odznaczeniami, zaliczył go między pierwszych swych przyjaciół i zamianował wodzem i zarządcą [Judei]. 66 Wtedy Jonatan w pokoju i z radością powrócił do Jerozolimy." 66. Jonatan wrócił w pokoju i radości do Jerozolimy.

W ten sposób zamknięto usta oskarżycielom izra Jonatana. 

1Mach.10.67-89;  165 rok.

Syn Demetruisza,Demetriusz, wysyła Apoloniusza do walki z Izra. Jonatana wsparł jego brat Szymon. Dzięki temu pułąpka zastawiona na wojska Jonatana nie powiodłą się.Wojska starły się w bitwie. Apoloniusz przegrał. Jonatan wrócił obładowany łupem. Aleksander uhonorował Jonatana odznaczeniami i ziemią.

1Mach.11:

1Mach.11.1-19;Król Egiptu, teść Aleksandra , szykował zamach na Aleksandra i jego miasta. Zapragnął królestwa Aleksandra i spiknął się z Demetriuszem, synem nieżyjącego Demetriusza, obiecując mu córkę , któą juz wcześniej dał za żonę Aleksandrowi.

Oczernił Aleksandra, że ten nastawał na jego życie.  I tak postąpił z córka jak zapowiedział. Aleksander i król Egiptu stali się jawnie wrogami.

Król Egiptu natarł na Aleksandra, ten uciekł do Arabii. Tam scięto mu głowę i przesłąno Ptolemeuszowi, królowi Egiptu. 

I tak Demetriusz w 167 r.p.n.e. objał włądzę.

W Izra byli ludzie bezbożni, którzy nienawidzili swój naród i Jonatana- 1Mach.11.21-37; Skarżyli się na Jonatana. Jednak Demetriusz II postąpił tak jak Aleksander. Odparł zarzuty, zaoferował przymierze Jonatanowi, uczcił go wobec wszystkich, kazał go zaliczyc do pierwszych przyjaciół i kazał zachować wszystkie przywileje.Demetriusz nazwał Jonatana bratem. 

Myśl: Bóg godzi z nieprzyjaciółmi tych, którzy Jemu się podobają.

1Mach.11.  Demetriusz II i Tryfon.

Nastał pokój w królestwie Dariusza. Jedynieźle do niego usposobionymi  byli cudzoziemscy żołnierze. Wojsko odstąpiło od Demetriusza. Jonatan posyła 3000 wojowników do Demetriusza II. Jego syn Antioch był wychowywany przez araba Imalkue. /1Mach.11.39-40/;

1Mach.11.41-48; Przeciwko Demetriuszowi wystąpiło 120 000 mieszkańcó miasta i chcieli zamordować Demetriusza, swego króla.1Mach.11.44/; Demetriusz zawołał Izra wojska i tego dnia zabito ok. 10 000 mieszkańców, spalili miasto i zabrali łupy ale ochronili króla.

1Mach.11.49-53; Nastał pokój. Sami mieszkańcy prosili króla o pokój.Kiedy znó zasiadł na tronie Demetrusz II stał się wrogiem Izra i Jonatana. Nie okazał wdzięczności za ochronę wojska izra.

1Mach.11.54- Demetriusz odwrócił sie od Jonatana ale pokonał Demetriusza II jego własny syn Antioch sprowadzony przez Tryfona. Syn ogłosił Jonatana przyjacielem królewskim.  Mianowany został również Szymon, brat Jonatana.

Jonatan zebrał wokół siebie wojsko, kolejno zdobywał miasta,dawne wojsko nieżyjącego już Demetriusza II chciało zgładzić Jonatana.

W pewnej bitwie najblizsi Jonatanowi uciekli od niego, Jonatan modlił się w beznadziejnej sytuacji i wygrał bitwę.

"71. Jonatan rozdarł szaty, głowę posypał ziemią i modlił się. 72 Potem zaś rozpoczął walkę z nimi i pokonał ich, a oni uciekli."

1Mach.12;

1Mach.12.1:"Jonatan zauważył, że czas mu sprzyja. Wybrał więc ludzi i posłał ich do Rzymu, aby umocnić i odnowić zawartą z nimi przyjaźń."

I tak sie stało. Rzymianie odpowiedzieli jak do braci.

"21. W pewnym zapisie, który odnosi się do Spartan i do Żydów, znaleziono, że są oni braćmi i że pochodzą z rodu Abrahama. " 

1Mach.12.24-34;Wodzowie Demetriusza nadal chcieli atakować Jonatana jednak uciekli i nie było bitwy.

1Mach.12.35-38;Jonatan i Szymon zajęli się odbudową murów na swoim terenie.

1Mach.12,39-53. Tryfonowi marzy się diadem Azji, tron Antiocha, i chce zgładzić Jonatana. Tryfon udając przyjaciela użył podstępu, zwabił w pułapkę i pozabijał wojsko Jonatana oraz jego zwolenników.

Tryfon postawił na tronie Antiocha a teraz chce sam być na tronie.

1Mach.13. Szymon zostaje wodzem. Szymon o sobie, rodzinie i kraju :

"«Wy sami wiecie, ile ja, moi bracia i rodzina mojego ojca uczyniliśmy dla Prawa i świątyni, oraz ile było walk i trudów, które ponieśliśmy. 4 Dlatego wszyscy moi bracia zginęli za Izraela. Pozostałem tylko ja sam jeden. 5 Teraz zaś, gdy nadszedł czas wielkich utrapień, bynajmniej nie będę chronił mego życia. Nie jestem bowiem lepszy od swoich braci. 6 Przeciwnie - mścić się będę za swój naród, za świątynię, za żony i dzieci wasze. Wszystkie bowiem narody związały się nienawiścią przeciwko nam i chcą nas zetrzeć»."

1Mach.13.12-24-32; Tryfon używa podstępu wobec Szymona, morduje Jonatana. 

Wraca do kraju i używa podstepów wobec Antiocha i morduje również jego. Włozył na siebie diadem tak jak marzył i przyniósł krajowi nieszczęście.w.34- Tryfon głónie zajmował się grabieżami.

 W 170 roku zostało zdjęte jarzmo pogańskie z Izra 1Mach.3.w.41;

Szymon oczyścił miejsca z bożków i wszelkich nieczystości.1Mach.13.47-49;

"51. Dnia dwudziestego trzeciego miesiąca drugiego roku sto siedemdziesiątego pierwszego weszli do zamku przy śpiewie pieśni, z palmowymi gałęziami w rękach. Grano na harfach, na cymbałach, na lirach, [śpiewano] hymny i pieśni, bo wielki nieprzyjaciel został usunięty spośród Izraela. 52. Szymon postanowił, że ten dzień będzie się obchodziło każdego roku z radością. Potem umocnił on świątynną górę, która jest obok zamku, i zamieszkał tam razem ze swoimi ludźmi."

Dowództwo po Szymonie objał Jan, jego syn - 1Mach.13.53;

1Mach.14; Rok 172 p.n.e;

Demetriusz II w niewoli.

1Mach.14.1-15:

Pieśń ku czci Szymonowi - jakiemu przywódcy dziśmożna zaśpiewać tę pieśń?

1Mach.14.24 - Szymon utrwala przymierze z Rzymem.

1Mach.14.25-45; Lud odwdziecza się Szymonowi i jego ojcu, braciom wpisem na  tablicach z brązu umieszczonych na kolumnach Syjonu. Spisano zasługi tej todziny dla Izra. Tablica ta też ma być umieszczona na murze świątyni na widocznym miejscu.

1Mach.15;

Antioch VII Przywraca porządek w kraju i odnawia przymierze z arcykapłanem Szymonem.

Wojska opuściły Tryfona i musiał uciekać.Był ścigany. 1Mach.15.10-14,37-39;;

1Mach.15.25-  Szymon wspiera Antiocha a ten stał się nieprzyjacielem Szymona i unieważnił wszelkie korzyści dla izra..

1Mach 16.

Izra w wojnie z Kendebajosem,którego pokonano.

1Mach.16.11-23; 177 i 11 miesiąc Szewet -Haniebna zdrada, odpłacono złem za dobro, zabito Szymona i jego synów. Ptolemeusz, zięć arcykapłana wpada na zdradziecki plan.

Chce też zamordować Jana. Jednak nie udaje mu się to. Jan zostaje arcykapłanem,

MM : arcykapłan Jonatan i arcykapłan Szymon, arcykapłan Jan  byli wojownikami walczący mieczem o swój kraj i naród. 

1Ks.Machabejska cała:

Treści o szabat, świętach - - znieważanie szabatu,świąt Boga Stwórcy / 1Mach.1.43,45;2.32-41-/32,34,38,39,40; walki w szabat , /,

1Mach.6.48-53-59; - 7-y rok jako szabatowy, rok bez siania zbóż, zapasy kurczyły się i pojawiał sie głód, ; 9.34; 1Mach.10.34-35/;

Treści o obrzezaniu - zakaz obrzezania /1Mach.1.48,15,60-61,/, 1Mach2.46; 

- ogłoszono śmierć dla matek za obrzezanie ich dzieci, wieszano im na szyje te dzieci, zabijano domowników i obrzezujących./1Mach.1.60-61/

Treści o Prawie Bożym - 1Mach.2.42,48; 2.50-70;; Matatiasz przekazał , by synowie bronili Prawa Bożego a nie zawiodą się na Bogu.

Treści o czystości ofiar 

Treści diety biblijnej  - o spożywaniu czystego i nieczystego

Treści o bałwochwalstwie:

Matatiasz rozwalał ołtarze pogańskie - 1Mach.2.45;

Treści o trąbach - ...1Mach.4.40;

......

2.  Treść 2Ks.Machabejskiej.

Historia dotyczy III w.p.n.e. Kanon katolicki, prawosłąwny i koptyjski. Opis pierwszych 7 rodziałów 1Ks.Mach.

2Mach.1; 

wymiana listów z pozdrowieniami i modlitwami między Żydami z Jeruzalem do Żydów Egiptu.

Treść listów : piszą , by obchodzili Święto Poświęcenia w Kislew tak jak Święto Namiotów lub można odczytać , by  obchodzono oba te święta . / 2Mach.1. 9,18;/

Ponownie jest wspomiane , że dobre jest to, by obchodzić Święto poświęcenia. 2Mach.2.16/

Jest też opisana historia Nehemiasza z czasów niewoli u Persów i ukrytego ognia z ołtarza w suchej studni.

Po latach kiedy poszli po ogień okazało się, że jest tam tylko gęsta woda. Nazwali ją "Neftar, "Neftai" tzn oczyszczenie. Czyżby to była nafta ?

Nehemiasz rozkazał tę gęstą wodę /naftę/ wylać na drewno i ofiarę dla Boga i kiedy wzeszło słońce wybuchł ogień. Modlili się o sprowadzenie rozproszonych hebra i o ich uwolnienie od pogan.

2 Machabejska 2.

Opis dokumentów i przekazu proroka Jeremiasza dla tych uprowadzonych do niewoli, by :

; zachowywali Prawo Boże i przykazania

; i nigdy nie pozwolili usunąć je z serca swego,

;  !!!! aby nie zmącili myśli swych wizerunkami bóstw. !!!!!

2 Machabejska 3

Oniasz /1Mach.3.1-40; 1-6,10-12,16-17,21,31-35 - arcykapłan , pobożny i przestrzegający Prawo Boże , nienawidził złego.

To przykład kiedy ludzie czynią podobnie naśladującczyny  arcykapłana/np. zachowywanie Prawa Bożego , uczciwość, bojaźń Boża.

Nawet obcy królowie słali dary na świątynię. 

Szymon z rodziny Bilgi , swój a bezbożny, przełożony świątyni, szuka kłótni z Oniaszem, szukał haka na arcykapłana i nic nie znajdując udał się do obcego króla innego  narodu , by podpuścić go przeciw Oniaszowi. Wymysla fortel, grę polityczną.

Wkręcił w to zamieszanie Apoloniusza z Tarsu , ten udał sie do króla, podpuścił rzutem na niby ogromne skarby w światyni. Wybrał król na wielkorządcę Heliodora, by ten zagarnął rzekome skarby Jeruzalemu..

To przykład kiedy swój swego chce zgubić, zniszczyć nie patrząc na kosekwencje całego kraju. Szuka własnej korzyści. 

Szymon z rodziny Bilgi To przykład bezbożnego człowieka służący w świątyni, nie powstrzymuje go nic, by stać się w obliczu Boga wrogiem pobożnego arcykapłana.

Wymyśla nawet  intrygę międzynarodową, by dla własnych korzyści, z powodu zazdrości lub żądzy władzy.  

Heliodor /2Mach.3.7-40/- wielkorządca, wysłany przez króla do arcykapłana Oniasza, by sprawdzić czy doniesienie Szymona bezbożnika w sprawie ogromnych skarbów jest prawdziwe. Zgodnie z rozkazem miał je przejąć.

W skarbcu było 400 talentów w srebrze i 200 w złocie, a wszystko to depozyty wdów i sierot, część to własność syna Tobiasza Hirkana,urzędnika na wysokim stanowisku. Donos Szymona bezbożnika nie zgadzał się z faktami, które zastał Heliodor na miejscu.

2Mach.3.15-23;W wyznaczonym dniu przyszedł spisać skarby. Powstał w mieście niepokój. Całe miasto i kapłani, i arcykapłan wołali do Boga w Niebie, by zachował depozyty w świętym miejscu nienaruszone. Padali na kolana, rece wznosili do Boga i wołąli do Boga. Kobiety były przepasane worami.

2Mach.3.24-40  moc Boża objawia się z wszelką mocą. Ukazał się nad Heliodorem koń ze strasznym jeźdźcem , ukazali sie dwaj młodzieńcy o nadzwyczajnej sile, uderzającej piękności w przepięknych szatach. Bili Heliodora, że padł niemal nieżywy. Arcykapłąn złożył ofiarę za zdrowie Heliodora. Heliodor również złożył ofiarę. Wrócił z wojskiem sławiąc Boga , opowiadał co sie tam wydarzyło, jak sam Bóg pilnował depozytów w skarbcu .

2Mach.4; 

Onaniasz = 2Mach.4.1-6; ponownie zostaje kłamliwie  oskarżony przez Szymona bezbożnika o złe działanie wobec Heliodora . Brat Oniasza ,Jazon, użył podstępu, by dostać się na stanowisko arcykapłana.

Seleukos - 2Mach.4.7n-  król umiera. Władzę obejmuje syn Antioch Epifanes.

Jazon zostaje arcykapłanem i przyczynia się do hellenizowania mieszkańców Jerozolimy. Moda na obce obyczaje rozkrzewiałą się przez Jazona. Zachęcał do nowszenia kapeluszy.

Kapłanów opuszczała gorliwość w służbie świątynnej. Woleli czas poświęcić dla sportu np. rzut dyskiem. Bardziej ceniono odznaczenia greckie niz krajowe.

Jazon - brat Oniasza, bezecny /2Mach.4.19/ nie-arcykapłan arcykapłan/w.13/,  niezwykle nikczemny bezboznik /w.13/rozkrzewiał hellenizm, bezecny /w.19/

2Mach.4.16-17;Przez to, że wybrali obcych i odwrócili się od Boga, narazili się Bogu. 

" 16. Oto dlaczego znaleźli się w trudnym położeniu: w tych [bowiem], których życie chcieli naśladować i do których chcieli się upodobnić, znaleźli wrogów i ciemiężycieli. 17. Występowanie bowiem przeciwko Bożym prawom nie ujdzie bezkarnie, ale to się okaże w chwili, która nastanie."

2Mach.4.21-  Igrzyska co 5 lat, w Tyrze. Jazon przestaje być arcykapłanem. Podstępnie stanowisko objął kto inny. Uciekł do kraju Ammonitów.

Menelaos - 2Mach.4.23-29-38; Przykąłd złego człowieka- Menelaosa. Menelaos wpłynął na Andronika, by zadał śmierć Oniasza.Król osobiście zabił mordercę Oniasza.

"50 Menelaos zaś pozostał na stanowisku dzięki chciwości tych, którzy mieli władzę, będąc zaś głównym prześladowcą rodaków umacniał się w złu."

Menelaos - zdrajca praw i ojczyzny. 2Mach.5.16; nienawidził Żydów - 2Mach.5.22-26;

2Mach.5; Jazon i Menelaos.

2Mach.5.1- 4'  Znaki w mieście przez prawie 40 dni - ukazywali się publicznie jeźdxcy, wojsko, oddziły jeźdźców, tarcze, włócznie miecze, pancerze, ozdoby .

2Mach.5.5-10;Jazon dokonuje bezlitosnej rzezi własnych obywateli, włąsnych krewnych. Okrył sie przez to hańbą i ponownie uciekł do Ammonitów.

kat ojczyzny i rodaków, znienawidzony odstępca od praw. Udał się do Egiptu. Zmarł na obcej ziemi. Wzgardzony. 

Król Antioch - rzezie mieszkańcwó i kradzież światynna - 2Mach.5.11-21;

2Mach.5. "27 Wtedy Juda Machabeusz wraz z około dziesięciu innymi wycofał się na pustynię i tam na sposób dzikich zwierząt żył na górach razem z swoimi ludźmi. Żywili się oni tylko roślinami, aby się nie splamić"

2Mach.6; Król Filip.

Na czym polegał  ucisk Żydów przez hellenistów ?  - 2Mach.6.1-11;

= zmuszani do odstępowania praw Bożych i ojczystych. 2Mach.6.1;

=  zmuszani do bezczeszczenia Świątyni w Jeruzalemie jako przyszłe miejsce dla bóstwa, innych miejsc dla bóstw. 2Mach.6.2-3;

=  Świątynia Boża stała się miejscem rozpusty, jawnego nierządu również na świętych dziedzińcach. 2Mach.6.3-4;

=  wnoszono do świątynito, czego się nie godzi. "5.Ołtarz był pokryty ofiarami niedopuszczalnymi przez Prawo i niegodziwymi. " - 2Mach.6.4-5;

= nie wolno było obchodzić szabatu i świąt Boga Stwórcy. Niektózy skryli się w grotach , by obchodzić skrycie szabat. Zostali spaleni.  - 2Mach.6.6,11; por.1Mach.1.60n. ; 1Mach.2.32-38;

= nie wolno było przyznawać się, że jest się Żydem. - 2Mach.6.6;

=  w dniu urodzin króla zmuszano do obrzędów hellenistycznych/święto Dionizjów -Bakchosa/ na cześć innych bóstw.

= za to, że nie chciano przejść na grecki sposób postępowania karano śmiercią. 2Mach.6.7-9; por.2Mach.4.45;

=  kobiety za obrzezanie swych dzieci były skazane na śmierć , zawieszano im dzieci na szyjach i zrzucano z muru.  2Mach.6.10; 1Mach.1.60n;

2Mach.6.12-17; wg mnie pokrętne wytłumaczenie ucisku.

2Mach.6.18-31; Eleazar, 90-letni starzec, "18 Niejaki Eleazar, jeden z pierwszych uczonych w Piśmie, mąż już w podeszłym wieku, szlachetnego oblicza, był zmuszony do otwarcia ust i jedzenia wieprzowiny. " jako wzór poświęcenia się dla Prawdy. Wybrał chwalebną śmierć zamiast zjedzenia zakazanej przez Prawo Boże wieprzowiny.

Jedzenie wieprzowiny było dowodem , że odchodzi się od Prawa Bożego i przystaje na greckie bałwochwalstwo. To obraz na zewnątrz. Za kulisami rozegrałą się przedtem inna scena: wymyślono taki fortel, podwójne kłamstwo, niby przez litościwych ludzi,  że Eleazar dostanie mięso zgodnie z Prawem Boga ale zatai to publicznie  i pokaże, że je wieprzowinę, mięso z ofiar bóstwom.  Wszystko po to, by pokazać młodzieży i narodowi, że tak trzeba postępować na wzór grecki. 

Eleazar: " 24. «Udawanie bowiem nie przystoi naszemu wiekowi. Wielu młodych byłoby przekonanych, że Eleazar, który już ma dziewięćdziesiąt lat, przyjął pogańskie obyczaje. 25. Oni to przez moje udawanie, i to dla ocalenia maleńkiej resztki życia, przeze mnie byliby wprowadzeni w błąd, ja zaś hańbą i wstydem okryłbym swoją starość. 26. Jeżeli bowiem teraz uniknę ludzkiej kary, to z rąk Wszechmocnego ani żywy, ani umarły nie ucieknę. 27. Dlatego jeżeli mężnie teraz zakończę życie, okażę się godny swojej starości, 28. młodym zaś pozostawię piękny przykład ochotnej i wspaniałomyślnej śmierci za godne czci i święte Prawa». "

MM- ta scena kojarzy mi się ze współczesnymi ustawianymi filmikami, które pokazywały vipów i polityków  ze strzykaniem ze strzykawel, by zachęcić ludzi do podobnych zachowań. 

Jedzenie wieprzowiny jest nazwane bezbożną ofiarną ucztą. 2Mach.6.21;

2Mach.7; o ucztach ofiarnych i katuszach.

7 braci i matka - okrutnie  torturowani, smażeni żywcem na patelni na oczach matki za odmowę jedzenia wieprzowiny zakazanej przez Prawo Boże. 

Nie dali się niczym przekupić. 

" 38 Na mnie i na braciach moich niech zatrzyma się gniew Wszechmocnego, który sprawiedliwie spadł na cały nasz naród».

Ostatnia zmarła matka.

"27. Kiedy jednak nachyliła się nad nim, wtedy wyśmiewając okrutnego tyrana, tak powiedziała w języku ojczystym: «Synu, zlituj się nade mną! W łonie nosiłam cię przez dziewięć miesięcy, karmiłam cię mlekiem przez trzy lata, wyżywiłam cię i wychowałam aż do tych lat. 28. Proszę cię, synu, spojrzyj na niebo i na ziemię, a mając na oku wszystko, co jest na nich, zwróć uwagę na to, że z niczego stworzył je Bóg i że ród ludzki powstał w ten sam sposób. 29. Nie obawiaj się tego oprawcy, ale bądź godny braci swoich i przyjmij śmierć, abym w czasie zmiłowania odnalazła cię razem z braćmi»."

"32. My bowiem cierpimy za nasze własne grzechy. "

6-y syn: "

2Mach.7.18. Po nim przyprowadzono szóstego, ten zaś konając powiedział: «Nie oszukuj na darmo sam siebie! My bowiem z własnej winy cierpimy, zgrzeszywszy przeciwko naszemu Bogu. Dlatego też przyszły na nas tak potworne nieszczęścia. 19. Ty jednak nie przypuszczaj, że pozostaniesz bez kary, skoro odważyłeś się prowadzić wojnę z Bogiem».

2Machabejska 8 - Juda Machabeusz;

Zebrało się 6 000 ludzi wiernych Prawu Bożemu. 2Mach.8.1-7;

Nikanor - jeden z przyjaciół króla Filipa, biznesmen, handlarz ludźmi w niewolę, wysłany do Izra, by ich wytępić. Wymyślił opłacenie swoich podatków Rzymowi zyskiem ze sprzedaży niewolnikami jydowskimi. 2Mach.8.8-12,34-36;

1 talent = 90 niewolników żydowskich 

Dług podatkowy Nikanora wobec Rzymian  wynosił 2000 talentów.

Ilu musiałby sprzedać niewolników hebra ? Sprowadził do Jeruzalemu 1000-e kupców , by kupowali hebra na niewolników. 2Mach.8.34;

 2Mach.8 .11 " Nie brał przy tym pod uwagę losu, który miał go spotkać ze strony Wszechmocnego."
Machabeusz dodawał odwagi innym: " 2Mach.8. 18 «Oni ufność pokładają w broni, a także w śmiałości swojej - powiedział - my zaś ufamy wszechmocnemu Bogu, który może zarówno tych, którzy idą przeciw nam, jak i cały świat wywrócić jednym skinieniem». " 

Zwycięskie walki pod wodzą Judy Machabeusza.

O zdarzeniu przed i po szabat. Zwycięstwo izra .- 2Mach.8.24-29;Szabat 

2Mach.8.30-33; Zapłata wrogom za bezbożność.

Treść 2Księgi Machabejskiej 9 - Antioch IV Epifanes - jak zakończył żywot pełen pychy i przemocy..

2Mach.9.4,14-15; Przykład końca pyszałka a obietnice poprawy  już nie pomagają uciec od wyroku Boga nad nim.

Odgrażał się i pomścił , "  aby je zrównać z ziemią i uczynić zbiorowym grobem, uzna za wolne, 15. a Żydów, o których sądził, iż nie są warci tego, aby ich w grobie pochowano, ale że będą żerem dla ptaków razem ze swoimi dziećmi albo będą porzuceni dzikim zwierzętom, wszystkich ich zrówna z Ateńczykami;"

" W swoim gniewie bowiem tak się wyraził: «Jerozolimę, skoro tylko tam się znajdę, uczynię zbiorowym grobem Żydów». 5. Ale Wszystkowidzący Pan, Bóg Izraela, dotknął go nieuleczalnym i niewidocznym cierpieniem. Zaledwie bowiem wypowiedział te słowa, pochwycił go nieznośny ból wnętrzności i straszne męki wewnątrz ciała. 6. Było to całkowicie sprawiedliwe, gdyż on wielu różnorodnymi katuszami zadawał męki wnętrznościom innych ludzi. 7. On tymczasem nie ustępował nic ze swej nieokiełznanej pychy. W dalszym ciągu pełen zarozumiałości, dysząc ogniem i złością przeciwko Żydom, rozkazał jeszcze przyspieszyć podróż. Wtedy to nagle wypadł z wozu, który niósł go z szumem, a upadek jego był tak nieszczęśliwy, że doznał porażenia wszystkich części ciała. 8. I ten, który niedawno w swojej nadludzkiej pysze był przekonany, że może rozkazywać falom morskim i wyobrażał sobie, że na wagę może rzucić szczyty gór, znalazł się na ziemi, skąd zabrano go do lektyki, co było wyraźnym dla wszystkich przykładem mocy Bożej. 9 Doszło do tego, że nawet z oczu  bezbożnika wydobywały się robaki, a ciało jego za życia w boleściach i mękach odpadało kawałkami, na skutek zaś przykrej woni, jak się od niego rozchodziła, całe wojsko cierpiało na mdłości. 10 Tego, któremu krótko przedtem wydawało się, że dotyka gwiazd na niebie, nikt nie mógł znieść, tak nieznośnie silny był zaduch."

Zaczął pozbywać się pychy pod Bożym biczem.

2Mach.9.12: Powiedział te słowa: «Słuszną jest rzeczą poddanie się Bogu, a kto jest śmiertelny, nie powinien się uważać za równego Bogu».

- modlił się nikczemnik do Boga i obiecywał cofnąć swoje rozkazy zniszczenia Izra

- święte miasto i mieszkańców  uzna za wolne /w.14-15/

- ograbił świątynię wcześniej a teraz zwróci święte naczynia - w.16

 = i przyozdobi Przybytek  najpiękniejszymi darami. - w.16;

- wydatki na ofiary pokryje on sam- w.16;

- sam zostanie Żydem w.17;

- obejdzie wszystkie zamieszkałe miejsca i  będzie ogłąszać  moc Boga Izra. w.17

Antioch napisał list do Izra : 2Mach.9.

- 19-21- o wdzięczności Niebu

- w.21; o sobie napisał, że jest jak ich kochającym przyjacielem

- w.22 - o chorobie ale ma nadzieję wyjść z niej.

- w.25 - mianował królem swego syna

- w.26-27;  prosił Izra o przychylność dla jego syna

Portret Antiocha - w.28 -zabójca, bluźnierca , złodziej/w.16/, pełen nieokiełznanej nadludzkiej pychy i zarozumiałości /w.7,8/, nienawidzący hebra /9.4,14-15/ ,

Treść Księgi Machabejskiej 10;

Juda Machabeusz i oczyszczanie świątyni.

2Mach.1-8;

Machabeusz pod wodzą Boga Echad 

= odbił Święte Miasto

= obce ołtarze i gaje znieśli

= oczyścili świątynię

= wykrzesali ogień z kamieni

= złożyli ofiarę 

=rozniecili ogień kadzenia i zapalili lampy

=  wyłożyli chleb

= upadli całym ciałem przed Bogiem prosili, by juz nigdy tak ich nie karał, nie wydawał barbarzyńskim narodom.

Tego samego dnia kiedy świątynia zostałą zbezczeszczona 25 Kislew - tego samego dnia zostałą oczyszczona.

Z radością obchodzili to święto na wzór Święta Namiotów tylko, że nie w domach ani namiotach tylko w w grotach i górach./2Mach.10.6-8/ .

Wiązanki, zielone gałęzie,palmy w rękach i śpiewali hymn na cześć Boga, ze pozwolił im sszczęśliwie oczyścic świątynię. 

Postanowili uroczyście, uchwałą i ślubowaniem, że co roku będą obchodzić ten dzień. 

2Machabejska 10.9- Rządy Antiocha Eupatora, synu po Antiochu 4 .

Lizjasz i Makron /Ptolemeusz/- 2Mach.10.9-13; Makron chciał być sprawiedliwy dla Żydów ale przez to obwołano go zdrajcą i zmuszono do eutanazji przez otrucie.

Gorgiasz i Idumejczycy - 2Mach.10.14-15; wzniecali wojnę z Hebra.

 2Mach.10.29-30; "Gdy rozgorzała zażarta walka, przeciwnikom ukazało się z nieba pięciu wspaniałych mężów, na koniach ze złotymi uzdami, którzy stanęli na czele Żydów. 30. Oni to wzięli Machabeusza pomiędzy siebie, osłonili własną bronią i tak strzegli go od ran, na przeciwników zaś rzucali pociski i pioruny, a ci porażeni ślepotą rozbiegli się w największym zamieszaniu." 

2Mach.11;

Lizjasz - " 4." Nie zwracał on najmniejszej uwagi na Bożą potęgę, pokładał nadzieję tylko w dziesiątkach tysięcy pieszych i w tysiącach jazdy, a także w osiemdziesięciu słoniach. "

8. "ale jeszcze byli w Jerozolimie, ukazał się przewodzący im jeździec w białych szatach i w złotej zbroi, wywijający włócznią. 9 Wszyscy więc razem błogosławili miłosiernego Boga, a dusze ich tak były pełne ufności{...} 10 Wyruszyli więc w szyku bojowym, mając z nieba sprzymierzeńca, gdyż Bóg się nad nimi zmiłował. 11 Jak lwy rzucili się na nieprzyjaciół i powalili[...]Sam tylko Lizjasz uratował się dzięki haniebnej ucieczce."

Doszło do rozejmu.

2Mach.12.   JAFA  i  JAMNIA

2Mach.13;Lizjasz, Menelaos, wyprawa Antiocha V Eupatora

2Mach.14; Alkimos , Nikanor i Juda

2Mach.15; Nikanor i bitwa.

3. Treść 3 Ks.Machabejskiej.

Opisuje wydarzenia na  50 lat przed 1Ks.Machabejską. O prześladowanych Żydach. rok 217 p.n.e.

4. Treść 4 Ks.Machabejskiej.

Kanon prawosławny gruziński. Znajduje się w Septuagincie.Księga jest związana nieznacznie z 2Ks.Machabejską.

5. 5 Księga Machabejska. Napisana po grecku. /VI ks.Wojny żyd.Flawiusza/

6. 6 Ks.Machabejska. Poemat Syryjski./patrz: 4 Ks.Machabejska/. Podobna do 4 ks.Machabejskiej.

7. 7 Ks.Machabejska - źródł syryjskie

8. 8 Ks.Machabejska - źródła syryjskie

Ksiegi Mekabiego - 3 etiopskie ksiegi.

9. Ciekawostki i kontrowersje.

3 księgi Mekabiego -kanon etiopski ; zawierają wzmianki o Chrystusie.

Machabeusz po hbr. oznacza "Młot"

Septuaginta - pierwszy przekład Biblii hebrajskiej

wersety dotyczące daty Świąt Chanuki- 1Mach....59;...52-56; 2Mach.