piątek, 17 listopada 2023

Księga Rodzaju - 1 Księga Tory - 1Księga Mojżeszowa - Genesis - Bereszit na początku

Co tu znajdziesz? 
I. Ogólne wiadomości o 1 Ks. Mojżeszowej /czyli Rodzaju, Bereszit, Genesis/.
II.Parasze - do Ks.Mojżeszowej
III.Szybkie streszczenie do Ks.Rodzaju .
IV. Bardziej szczegółowe wydarzenia w kolejnych księgach.
V. Wersety dodatkowe do Ks.Rodzaju.
VI.Link do rozważań - notatek do 1Ks.Mojżeszowej / Ks.Rodzaju, Genesis/
VII. Co wiemy o o Bogu יהוה z kolejnych ksiąg.
VIII. Poruszane tematy w Ks.Rodzaju.
IX. Pytania - zadania do Ks.Rodzaju.
X. Hasła - osoby, narody, przyroda, 
XI.Ciekawostki, kontrowersje , dodatkowe informacje , uwagi.  
XII. Słownik


I. Ogólne wiadomości o 1 Ks. Mojżeszowej
 /Rodzaju, Bereszit, Genesis/:

1Ks.Mojżeszowa = 1Księga Tory /instrukcji/ = Ks.Rodzaju = Genesis= Bereszit /hbr./    
Księga Genesis mówi o powstaniu świata i pierwszych ludziach na ziemi.
Składa się z 50 rozdziałów.
Wchodzi ona w skład pierwszych ksiąg Biblii /Pisma Świętego lub tzw.Tanach - z hbr/ wszystkich tłumaczeń Biblii od hebrajskiego tłumaczenia /oryginał/  przez Biblie katolickie, protestanckie, prawosławne i innych organizacji czy stowarzyszeń religijnych, inaczej nazywane 1-5 księgami Mojżeszowymi lub Torą /instrukcja/.
Nazwy poszczególnych rozdziałów biorą swą nazwę od pierwszych słów w języku hebrajskim rozpoczynających dane czytanie w kalendarzu rocznych czytań lub osobistych. Warto poznać ten schemat czytań, by systematycznie poznać Torę w ciągu roku czytając ją raz na tydzień .
Na wzór czytań niektórych grup wierzących są to w księdze Genesis parasze / fragmenty / :

II. PARASZE 
 FRAGMENTY CZYTANIA 1KSIĘGI MOJŻESZOWEJ /KS.RODZAJU/;

1. Bereszit = ;  Bereszit 1:1–5; 25–6:8 ; "na początku" z hbr.
2. Noach =  Bereszit 6:9–11:32  נֹחַ imię Noach z hbr
3. Lech Lecha =  Bereszit 12:1–17:27 ;  לֶךְ-לְךָ  = “idź sobie”  z hbr
4. Wajera = Bereszit  18:1 – 22 ;  וַיֵּרָא  to "I ukazał się mu…”  z hbr

5. Chaje Sara =  Bereszit   9:8–17;  חַיֵּי שָׂרָה  “życie Sary” z hbr
6. Toldot =  Bereszit  9:18-10:32   חַיֵּי שָׂרָה „rodowód”, “pokolenie”, „ptomek” z hbr
7. Wajece = Bereszit  11:1–11:32  וַיֵּצֵא  „i wyruszył" z hbr
8. Waiszlach , Waiszalach – Bereszit  32:4 – 36:43 וַיִּשְׁלַח  „i wysłał”,

9. Wajeszew -  Bereszit 37:1–40:23– וַיֵּשֶׁב-  „i osiadł” z hbr 
10. Mikec,  Mikeic  - Bereszit 41:1–44:17 מִקֵּץ  „i stało się” z hbr
 
11. Wajigasz = Bereszit 44:18–47:27 –ֵּ וַיִּגַּשׁ  „i przystąpił…” z hbr

12. Wajechi = Bereszit 47:28–50:26 וַיְחִי   „i żył”z hbr.

   III. Szybkie streszczenie do Ks.Rodzaju .

Rozdział 1-2; Jak doszło do swtorzenia świata, ziemi, istot żyjących i człowieka.

Rozdział 3; Upadek pierwszych ludzi.

Rozdział 4-5;Potomstwo pierwszch ludzi : kobiety i mężczyzny; Rodowód.

Rozdział 6; O gigantach na ziemi

Rozdział 7-11; Noe , potop i przymierze z Bogiem. Rodowód Noego.

Rozdział 12-40 ; Dzieje Abrahama i Sary oraz jego syna Izaaka i wnuków.

Rozdział 

  IV. Bardziej szczegółowe wydarzenia w kolejnych księgach.  




Rozdział 1 i 2 - o stworzeniu świata i 2 opisy os tworzeniu swiata:

Zanim powstał świat- Rola Mądrości przy tworzeniu świata Przyp.Salomona 1.20-3.26; 4.1-27;8.1-9.18;
1. Bereszit = ;  Bereszit 1:1–5; 25–6:8 ; "na początku" z hbr.
Stworzenie świata:
1 dzień:  1Moj.1.1-3;
Powstało niebo i ziemia /bezład , pustkowie, ciemność nad bazmiarem wód,Duch Boży nad wodami/.
2 Dzień: 1Moj.6-8;
Bóg uczynił sklepienie i nazwał niebem. Sklepieniem rozdzielił wody nad i pod sklepieniem.
3 dzi: 1Moj.1.9-13:
Bóg rozdzielił wody/nazwał morzem/ od suchego lądu /Bóg nazwał ziemią/. Ziemia na Słowo Boga wydała rośliny zielone - trawy dające nasienie, drzewa rodzące owoce z nasieniem wg gatunków.
4 dzień. 1Moj.1.14-19:
Powstają ciałą niebieskie świecące na sklepieniu nieba nad ziemią 
"aby oddzielały dzień od nocy, aby wyznaczały pory roku, dni i lata;"
Jedno większe , aby rządziło dniem, drugie mniejsze i gwiazdy , aby rządziło nocą.
Oddzielały światłość od ciemności.
5 dzień. 1Moj.20-23:
Bóg napełnił wody istotami żywymi , by się rozmnażały i niebo ptakami, by rozmnażały się na ziemi. 
6 dzień. 1Moj.24-31;
Bóg uczynił różne zwierzęta na ziemi. A potem stworzył człowieka na obraz Boga , stworzył jako mężczyznę i niewiastę,  by człowiek panował nad ziemią i zwierzętami.
1Moj.2.7: "Bóg ulepił człowieka z prochu ziemi i tchnął w jego nozdrza tchnienie życia, wskutek czego stał się człowiek istotą żywą."
"1Moj.1.28. Po czym Bóg im błogosławił, mówiąc do nich: "Bądźcie płodni i rozmnażajcie się, abyście zaludnili ziemię i uczynili ją sobie poddaną; abyście panowali nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym i nad wszystkimi zwierzętami pełzającymi po ziemi." 29. I rzekł Bóg: «Oto wam daję wszelką roślinę przynoszącą ziarno po całej ziemi i wszelkie drzewo, którego owoc ma w sobie nasienie: dla was będą one pokarmem. 30. A dla wszelkiego zwierzęcia polnego i dla wszelkiego ptactwa w powietrzu, i dla wszystkiego, co się porusza po ziemi i ma w sobie pierwiastek życia, będzie pokarmem wszelka trawa zielona". I stało się tak. Wers 31 A Bóg widział, że wszystko, co uczynił, było bardzo dobre. I tak upłynął wieczór i poranek - dzień szósty."
1Moj.2.8./1Moj.2.15-25;/ "A zasadziwszy ogród w Eden na wschodzie, Pan Bóg umieścił tam człowieka, którego ulepił. 9. Na rozkaz Pana Boga wyrosły z gleby wszelkie drzewa miłe z wyglądu i smaczny owoc rodzące oraz drzewo życia w środku tego ogrodu i drzewo poznania dobra i zła."
 Bóg dał człowiekowi taki rozkaz: «Z wszelkiego drzewa tego ogrodu możesz spożywać według upodobania; 17. ale z drzewa poznania dobra i zła nie wolno ci jeść, bo gdy z niego spożyjesz, niechybnie umrzesz»
; oznacza, że tego dnia po spożyciu owocu zostaną rozbudzone złe skłonności ..." / wg.Malbim- S.Pecaric/;
19 Ulepiwszy z gleby wszelkie zwierzęta lądowe i wszelkie ptaki powietrzne, Pan Bóg przyprowadził je do mężczyzny, aby przekonać się, jaką on da im nazwę. 


Rozdział 3 :
1Moj.3.2-3; "Niewiasta odpowiedziała wężowi: «Owoce z drzew tego ogrodu jeść możemy,  tylko o owocach z drzewa, które jest w środku ogrodu, Bóg powiedział: Nie wolno wam jeść z niego, a nawet go dotykać, abyście nie pomarli». 

1Moj.2.9,17: czy wiesz, że w raju rosły w  środku dwa ważne drzewa ?
" ...drzewo życia w środku tego ogrodu i drzewo poznania dobra i zła."
Po upadku ludzi w 1Moj.3.22-24:
22. Po czym Pan Bóg rzekł: "Oto człowiek stał się taki jak My: zna dobro i zło; niechaj teraz nie wyciągnie przypadkiem ręki, aby zerwać owoc także z drzewa życia, zjeść go i żyć na wieki" 23. Dlatego Pan Bóg wydalił go z ogrodu Eden, aby uprawiał tę ziemię, z której został wzięty. 24. Wygnawszy zaś człowieka, Bóg postawił przed ogrodem Eden cherubów i połyskujące ostrze miecza, aby strzec drogi do drzewa życia."


21. Wtedy to Bóg sprawił, że mężczyzna pogrążył się w głębokim śnie, i gdy spał wyjął jedno z jego żeber, a miejsce to zapełnił ciałem. 22 Po czym  Bóg z żebra, które wyjął z mężczyzny, zbudował niewiastę. " bryt.
Stworzenie kobiety:
Czy wiesz, że  Ewa nie została stworzona  z żebra Adama  ? 
To była CELA jako bok, strona Przybytku. /2Moj.26.20/. Cela również moze oznaczać żebro ale nie w tym przypadku [Ibn Ezra]. 
1Moj.2.21-22; cytat wg Tłum.Sacha Pecaric :
 "Bóg wprawił człowieka w stan głębokiej nieświadomosci i [ten]zasnął. 
Wziął jeden z jego boków i zamknął ciało  w tym miejscu. Przebudował Bóg [ten] bok , który wziął z człowieka."
Adam nazwał kobietę "Isza" אשה , bo była wzięta z "Isz" /mężczyzny/. 
Uwaga: inne tłumaczenia fragmentu 1Moj.2.21-22:
; "wziął, wyjął część z jego boku ..." - EIB 2016r.; warszawsko-praska; 
;... wyjął żebro... " - I.Cylkow, Gdańska,brytyjka, śląs.tow;1000-l, Kruszyński itd.

Odpowiednia pomoc czyli "pomoc naprzeciw niego." 
"Gdy mężczyzna jest tego wart, kobieta będzie mu pomocą; jeśli nie jest tego wart, będzie ona przeciw jemu." -Ibn Ezra. /z Tory "Bereszit" wg Rab.dr Sacha Pecaric;/ - do 1Moj.2.20- " ...nie znalazł odpowiedniej pomocy dla człowieka."


1Moj.2.1-3; Pierwszy Szabat na ziemi.
A gdy Bóg ukończył w dniu szóstym swe dzieło, nad którym pracował, odpoczął dnia siódmego po całym swym trudzie, jaki podjął. Wtedy Bóg pobłogosławił ów siódmy dzień i uczynił go świętym; w tym bowiem dniu odpoczął po całej swej pracy, którą wykonał stwarzając.

Podsumowanie: Bóg tworzy niebo, ziemię, wody, sklepienie, księżyc, słońce, gwiazdy, życie na ziemi: rośliny, zwierzęta i człowieka- mężczyznę i z jego boku kobietę.

Rozdział 3 - upadek ludzi.

Isz i Isza skosztowali owocu z Drzewa Poznania Dobra i zła. Adam obarcza winą Ewę , Ewa węża.1Moj.3.11-13;
Co zrobił Bóg? 1Moj.3.8-22;Jak ukarał trójkę buntowników? Jaką wymierzył sprawiedliwość?
1/ wąż - 1Moj.3.15 - został przeklęty,będzie czołgał się na brzuchu i jadł proch."
Wprowadzona zostałą nieprzyjaźń miedzy węza, jego potomstwem a potomstwem kobiety. "...ono zmiażdży ci głowę,
a ty zmiażdżysz mu piętę»
2/ kobieta /Isza/ 1Moj.16.-wielki trud brzemienności, bolesne porody, pragnienia skierowane do męża, i panowanie mężczyzny nad kobietą.
3/ Adam /Isz? 1Moj.3.17-19;- z powodu nieposłuszeństwa Adama ziemia została przeklęta.Życie w trudzie. Prochem jest i w proch się obróci.

Bóg wygnał człowieka z ogrodu Eden.
Adam nadaje imię kobiecie : 1Moj.3.20 : Chawa, bo stałą sie matką wszystkich żyjących.
1Moj.4.25 - Chawa rodzi Seta.

1Moj.4;
Historia Kaina i Abla, bratobójcy i jego ofiary. Potomkowie Adama i Ewy.

Nowe życie na przeklętej ziemi, która wymaga ogromnego wysiłku, by z niej żyć.
Człowiek poznał Chawę. Pierwszy rodzi się Kain / uprawiał rolę/ , drugiego rodzi Abla/Hewla/ /pasterz trzód/..
Chawa o porodzie Kaina: 
1Moj.4.1: " Wydałam na świat mężczyznę z pomocą Boga "/ Bóg Położnik...
to brytyjka.Kruszyński, A inne tłumaczenia?
; "Dałam mężczyźnie początek podobnie jak Bóg." - EIB 2016r.;
"Nabyłam mężczyznę od Wiekuistego." - Śląs.Tow.Bib. i I.Cylkow.
" Z pomocą Jahwe urodziłam człowieka." - warsz-praska
"Otrzymałam mężczyznę od Boga." - 1000-latka, Gdańskie. Brzeska.
"Mam od Boga płód człowieczy" - Zof.uwsp.
"Nabyłam mężczyznę z Bogiem." S.Pecaric.

Kain i Abel skłądają ofiary Bogu. Bóg wejrzał na ofiarę Abla. Kain w gniewie zabija brata. 1Moj.4.3-9; 
1Moj.4.11-12:Bóg przeklina Kaina. Ziemia ma być bez plonu, będzie tułaczem i wędrowcem, zbiegiem,biegunem, włóczęgą, tułakiem na ziemi."/wg innych tłumaczeń./ S.Pecaric: ziemia nie udzieli siły Kainowi "będziesz niespokojny i osamotniony w świecie."
Kain obawia się, że kazdy bedzie mógł go zabić w tej tułaczce. Bóg kładzie na Kainie znak, by nikt go nie zabijał, kogo spotka. A kto zabije to 7-kroć pomszczony będzie.- 1Moj.4.13-16;
S.Pecarik tłumaczy 1Moj.4.15:" ...będzie ukarany po 7-miu pokoleniach." /znak? prawdopodobnie  litera imienia Boga wg Raszi/;
Kain osiada w Nod - krainie wygnańców. Kain tworzy ród kainowy począwszy od Henocha /Chanoha/ i zbudował miasto Henoch: 1Moj.4.17-24;

Ewa rodzi Seta /Szeta/ , Setowi Enosz. - 1Moj.4.25-26;

          Kontrowersja  Uwaga zestaw różnych tłumaczeń 1Moj.4.26:
; " Wtedy zaczęto wzywać Imienia Boga" - 1000-latka i inne polskie przekłady.W przekładzie hebrajskim S.Pecarica te słowa brzmią zupełnie inaczej 
; " Wtedy zaczęto bezcześcić wzywanie Imienia Boga." - S.Pecaric./pokolenie Enosza rozpoczęło bałwochwalstwo. Boże cechy przypisywano ludziom, przedmiotom, obiektom, ciała niebieskie, zapomniano o Bogu .
 
Jaka jest Prawda?

Rozdział 5-10;
Rozdział 11-20;
Rozdział 20-30;
Rozdział 31-45;

V. Wersety dodatkowe do Ks.Rodzaju.

VII. Wersety dodatkowe do rozważań o Ks.Rodzaju..

wersety o stwarzaniu świata: 

https://ezdraszki2.blogspot.com/2022/06/wersety-o-stworzeniu-swiata-niebo.html

1 Księga Samuela

"Albowiem do Jahwe należą słupy ziemi. On na nich położył ląd stały."  1Sam.2.8 - 
inne tłum: "Albowiem Pańskie są słupy ziemi, a na nich założył wszystek świat."- brzeska trans.;    "Do Boga należą filary ziemi , na nich osadził świat." Gdańska 
   "Albowiem wikuistego są posady ziemi, na których świat założył." - I.Cylkow.
"Do Boga należą filary ziemi, na nich swiat położył."- 1000-latka;
"Jahwe bowiem podtrzymuje kolumny ziemi i na nich umieszcza świat cały." - biblia warsz.praska.

Bóg Stwórca :
 " Tych, którzy Mnie czczą, i ja uczczę, 
a którzy Mną gardzą ,będą wzgardzeni." 
- 1Sam.2.30;



 VI.Link do rozważań - notatek do 1Ks.Mojżeszowej / Ks.Rodzaju, Genesis/ 



 VII. Co wiemy o Bogu יהוה z kolejnych rozdziałów 1Ks.Mojżeszowej.

 Bóg stworzył świat .

Bóg stworzył na początku niebo i ziemię - 1Moj.1.1;


VIII. Poruszane tematy w 1 Ks.Moj. = Ks.Rodzaju.



IX. Pytania - zadania do Ks.Rodzaju.






X. Hasła - Bóg, osoby, narody, aniołowie, osoby, miejscowości, przyroda, rośliny, zwierzęta...

Hasła możesz wykorzystać do różnych zestawień, osobistych prac , rozważań lub jako podział do poszczególnych tematów , które ciebie interesują.

CZŁOWIEK - LUDZIE - NARODY

1Moj.1.26-27:
 26. A wreszcie rzekł Bóg: «Uczyńmy człowieka na Nasz obraz, podobnego Nam. Niech panuje nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym, nad bydłem, nad ziemią i nad wszystkimi zwierzętami pełzającymi po ziemi!»
27. Stworzył więc Bóg człowieka na swój obraz, na obraz Boży go stworzył:
stworzył mężczyznę i niewiastę.
28 Po czym Bóg im błogosławił, mówiąc do nich: «Bądźcie płodni i rozmnażajcie się, abyście zaludnili ziemię i uczynili ją sobie poddaną; abyście panowali nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym i nad wszystkimi zwierzętami pełzającymi po ziemi»
29. I rzekł Bóg: «Oto wam daję wszelką roślinę przynoszącą ziarno po całej ziemi i wszelkie drzewo, którego owoc ma w sobie nasienie: dla was będą one pokarmem. 30 A dla wszelkiego zwierzęcia polnego i dla wszelkiego ptactwa w powietrzu, i dla wszystkiego, co się porusza po ziemi i ma w sobie pierwiastek życia, będzie pokarmem wszelka trawa zielona». I stało się tak. 31 A Bóg widział, że wszystko, co uczynił, było bardzo dobre.
I tak upłynął wieczór i poranek - dzień szósty.



ADAM

EWA


KRAINY  GEOFRAFIA


ROŚLINY

Rodz.1.11- "Niechaj ziemia wyda rosliny zielone, trawy dające nasiona, drzewa owocowe rodzące na ziemi według swego gatunku owoce, w których są nasiona». I stało się tak. 12 Ziemia wydała rośliny zielone: trawę dającą nasienie według swego gatunku i drzewa rodzące owoce, w których było nasienie według ich gatunków. A Bóg widział, że były dobre.
13 I tak upłynął wieczór i poranek - dzień trzeci.




CIAŁA  NIEBIESKIE 

"14. A potem Bóg rzekł: «Niechaj powstaną ciała niebieskie, świecące na sklepieniu nieba, aby oddzielały dzień od nocy, aby wyznaczały pory roku, dni i lata; 15. aby były ciałami jaśniejącymi na sklepieniu nieba i aby świeciły nad ziemią». I stało się tak. 16. Bóg uczynił dwa duże ciała jaśniejące: większe, aby rządziło dniem, i mniejsze, aby rządziło nocą, oraz gwiazdy. 17. I umieścił je Bóg na sklepieniu nieba, aby świeciły nad ziemią; 18 aby rządziły dniem i nocą i oddzielały światłość od ciemności. A widział Bóg, że były dobre. 
19. I tak upłynął wieczór i poranek - dzień czwarty."

ZWIERZĘTA

20 Potem Bóg rzekł: «Niechaj się zaroją wody od roju istot żywych, a ptactwo niechaj lata nad ziemią, pod sklepieniem nieba!» 21 Tak stworzył Bóg wielkie potwory morskie i wszelkiego rodzaju pływające istoty żywe, którymi zaroiły się wody, oraz wszelkie ptactwo skrzydlate różnego rodzaju. Bóg widząc, że były dobre, 22 pobłogosławił je tymi słowami: «Bądźcie płodne i mnóżcie się, abyście zapełniały wody morskie, a ptactwo niechaj się rozmnaża na ziemi».

23 I tak upłynął wieczór i poranek - dzień piąty.

24 Potem Bóg rzekł: «Niechaj ziemia wyda istoty żywe różnego rodzaju: bydło, zwierzęta pełzające i dzikie zwierzęta według ich rodzajów!» I stało się tak. 25 Bóg uczynił różne rodzaje dzikich zwierząt, bydła i wszelkich zwierząt pełzających po ziemi. I widział Bóg, że były dobre. 26 3A wreszcie rzekł Bóg: «Uczyńmy człowieka na Nasz obraz, podobnego Nam. Niech panuje nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym, nad bydłem, nad ziemią i nad wszystkimi zwierzętami pełzającymi po ziemi!»


Pierwszy SZABAT = Święta - moadim ; 

1Moj.2.1 W ten sposób zostały ukończone niebo i ziemia oraz wszystkie jej zastępy [stworzeń].2. A gdy Bóg ukończył w dniu szóstym swe dzieło, nad którym pracował, odpoczął dnia siódmego po całym swym trudzie, jaki podjął. 3. Wtedy Bóg pobłogosławił ów siódmy dzień i uczynił go świętym; w tym bowiem dniu odpoczął po całej swej pracy, którą wykonał stwarzając.





XI. Ciekawostki, kontrowersje , dodatkowe informacje , uwagi.  



XII. Słownik



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz